Door de wereldwijde data management community (dama.org) is in de afgelopen jaren een model ontwikkeld in de Data Management Body of Knowledge (DMBoK). Dit is een praktisch uitgewerkt raamwerk met elf kennisgebieden. Hieronder een visuele representatie van het raamwerk en een korte definitie van ieder kennisgebied.  

• Data Governance: Is het uitvoeren van controle en beheer omtrent het beheer van data assets. Data Goverance stuurt alle andere dataprocessen
• Data architectuur: Managen, ontwikkelen en beheren van de requirements en principes rond data
• Data modelleren: Is het ontdekken, analyseren en beschrijven van data requirements in de vorm van gestandaardiseerde modellen die een data structuur beschrijven
• Data storage en operations: Ontwerp en implementatie van data opslag en -persistentie
• Data security: Activiteiten rond de bescherming van informatie en data door autorisatie, authenticatie, toegang, auditing
• Data integratie en interoperabiliteit: Managen van het transport en consolidatie van data tussen informatiesystemen en organisaties
• Document- en content management: Managen en (levensloop)beheer van alle soorten data inclusief documenten en content
• Reference en Master Data: Managen van generieke en algemene (herbruikbare) data en referentie data (codelijsten e.d.)
• Datawarehousing en BI: Planning, ontwikkeling en beheer van activiteiten voor het samenstellen van data ter ondersteuning van besluitvorming en kenniswerkers
• Meta Data: Managen, ontwikkelen en beheren van metadata.
• Data kwaliteit: Activiteiten voor kwaliteitsmanagement van data assets zodat het geschikt is voor gebruik en voldoet aan de wensen van de data consumenten

In het DMBoK is meta data een separaat kennisgebied en is in detail uitgewerkt. Hiermee kunnen we de verschillende data entiteiten binnen een organisatie in de context van de afzonderlijke data management kennisgebieden plaatsen.

(Geo-)informatie wordt op een begrijpelijke, consistente en herkenbare wijze gepresenteerd, overeenkomstig de daarvoor geldende richtlijnen de context waarin deze worden gepresenteerd en rekening houdend met de beoogde doelgroep.

Afspraken over gegevens worden vastgelegd middels gegevens leveringsovereenkomsten (GLO)

Alle (aan)vragen van (potentiele) afnemers worden zaakgericht afgehandeld, uitgezonderd vragen om informatie die direct worden beantwoord.

Alle organisaties hanteren dezelfde (geüniformeerde) inrichting voor geo-netwerk­services (registry, discovery, view/portrayal, download, transformation, invoke-spatial-data) volgens de (inter)nationale standaarden.

Alle procesgebonden informatie en metagegevens worden door de organisatie geregistreerd op het moment dat de organisaties brongegevens ontvangen, proces en zaakgegevens ontstaan of wijzigen

Applicatiecomponenten werken met elkaar samen op basis van services.

Applicaties respecteren de grenzen van de onderkende bedrijfsfuncties Applicaties werken niet (!) over grenzen van bedrijfsfuncties heen.

Applicaties worden bij voorkeur via terminalserver of AppV beschikbaar gesteld

Back-up

Back-up policy SQL Server

Bedrijfsprocessen worden gestandaardiseerd en gebaseerd op generieke landelijk beschikbare procesmodellen.

Beperking SQL Server-services

Beperking van de hoeveelheid databases

Berichten die gestuurd worden naar de Organisatie, worden altijd via de DMZ naar het interne netwerk van de Organisatie geroutet

Beveiliging SSO

Beveiliging tijdelijke database wachtwoorden derden

Beveiliging van gegevens en informatie is een integraal aspect van de bedrijfsvoering (corporate governance)

Bij de inrichting van applicaties en services wordt voldaan aan de archiefwet en NEN.

Bij de opslag, mutatie, ontsluiting en archivering van gegevens wordt voldaan aan de NEN 2

Bij het inrichten van processen wordt onderscheid gemaakt naar besturende, primaire en ondersteunende processen.

Bij het toekennen van metadata wordt uitgegaan van de Archiefregeling.

Binnen elk hoofdproces worden processen (bijvoorbeeld alle vergunningverleningprocessen) maximaal geüniformeerd.

Connectie

Content wordt zoveel mogelijk mediumonafhankelijk opgeslagen en aangeboden.

De afbakening van een (geo-) service is gericht op de behoefte van de gebruiker en onafhankelijk van interne aangelegenheden van de aanbieder Dus de behoefte van de gebruiker is bepalend, en niet de beperkingen van de aanbieder.

De afnemer kan op elk moment worden geinformeerd over de status van de lopende zaak.

De afnemer moet kunnen vertrouwen op de effectiviteit en kwaliteit van de dienstverlening van de (interne) leverancier.

De definitie en taxonomie van gegevens die zijn opgenomen in nationale basisregistraties zijn leidend

De definitie en taxonomie van gegevens die niet zijn opgenomen in nationale basisregistraties maar wel van belang zijn voor de omgevingsinrichting (alle geo-gegevens) worden ontleend aan de ISO serie en de INSPIRE richtlijn

De dienst ondersteunt proactiviteit van dienstverleners binnen en buiten de organisatie.

De dienst wordt na bepaalde signalen automatisch geleverd.

De dienstdefinities zijn conform de landelijke afspraken van de samenwerkende catalogi.

De dienstverlening en besluitvorming van de organisatie is transparant

De eigenaar van een gegeven is verantwoordelijk voor de kwali-teit (actualiteit, juistheid, betrouwbaarheid) van een gegeven.

De gegevens die binnen de organisatie gebruikt worden, worden in een gegevenswoordenboek gedefinieerd.

De gemeenten binnen de organisatie Organisatie nemen in toenemende mate de klantcontacten bij dienstverlening aan burgers over van de organisatie.

INF De Informatievoorziening houdt rekening met geldend beleid, zoals zaakgericht werken en de geldende wetgeving zoals de archiefwet.

De Informatievoorziening van de bedrijfsfuncties en -processen is via samenwerkende services (SOA).

De inhoud van berichten wordt opgemaakt conform StUF.

De onderkende functies van de organisatie zijn op eenduidige wijze toebedeeld aan GS, Directie en de hoofden van uitvoerende eenheden.

De kostprijs van een te leveren dienst is bekend.

De kostprijs van een te leveren product en dienst is bekend.

De kostprijs van een te leveren product en dienst is bekend.

De kwaliteit van de dienst wordt bestuurd op basis van cyclische terugkoppeling.

De opgestelde handshakes dienen als uitgangspunt voor de te leveren (geautomatiseerde) diensten.

De organisatie hanteert alle domein-specifieke landelijk vastgestelde informatiemodellen (IMRO, IMNaB, IMWA, IMKICH, StUF-Xx, etc.) waar deze relevant zijn voor het ketenproces.

De organisatie heeft inzicht in de vereiste overheidsinformatie, inclusief haar verblijfplaats, haar toegankelijkheid en betrouwbaarheid, overeenkomstig de eisen van het vastgestelde beheerregime.

De organisaties houden in hun implementatiestrategie voor de aanbesteding en inkoop rekening met de voorkeur voor "service oriented" ontwikkelde software.

De organisatie moet via interne afstemming en externe samenwerking, de definiëring van gegevens, regelen.

De organisatie regelt in samenwerking met de andere organisaties de definiëring, betekenis, kwaliteitsafspraken en harmonisering van die geo-objecten en gegevens die niet gespecificeerd zijn in landelijke of internationale standaarden.

De organisatie richt een begrijpelijke en consistente presentatielaag in op basis van webbased applicaties en portalen voor personalisering van (interne) dienstverlening en plaats en tijdonafhankelijkheid.

De organisatie richt een transparante en toegankelijke klachten en bezwarenprocedure in.

De organisatie sluit, ook voor geo-informatie, aan op de landelijke voorzieningen en communiceert met andere overheidsorganisaties via de Digikoppeling (v/h OSB).

De organisatie stelt haar geo-informatie door middel van (geo-) services beschikbaar aan (landelijk) sites, zodat de overheid zich als één geheel aan burgers, bedrijven en instellingen kan presenteren.

De organisatie stelt gezamenlijk met de andere organisaties richtlijnen op voor het op een begrijpelijke, consistente en herkenbare wijze presenteren van geo-informatie.

De organisatie waarborgt de toegankelijkheid, vindbaarheid, uitwisselbaarheid, beschikbaarheid, juistheid, tijdigheid, volledigheid, authenticiteit en vertrouwelijkheid van de door haar gebruikte gegevens.

De organisaties gebruiken het PG als aansluitpunt voor in ieder geval centrale diensten; hieronder valt het NGR.

De organisaties houden bij de registratie van gegevens rekening met digitale duurzaamheid Een contentmanagementsysteem moet de digitale duurzaamheid van de informatie ondersteunen.

De organisaties maken afspraken over de bedrijfstijden rond de technische infrastructuur Qua e-dienstverlening neigt deze naar x24, uitgezonderd de tijd die nodig is voor onderhoud.

De organisaties richten de technische applicatie-infrastructuur in op basis van een 'eisenmatrix'.

De organisaties sluiten aan op relevante, Nederlandse Basisregistraties waarbij de wettelijke verplichting leidend is.

De organisaties zorgen voor metadatering en uniforme ontsluiting van gegevens.

De processturing vindt plaats op niveaus:

De productdefinities zijn conform de landelijke afspraken van de samenwerkende catalogi.

De organisaties registreren ongevraagd alleen burgers en bedrijven ten behoeve waarvan of jegens wie een rechtshandeling door de organisatie wordt uitgevoerd (doelbinding principe).

De relatie tussen overheidsinformatie en metadata kan op elk moment worden gelegd, in overeenstemming met de eisen van het vastgestelde beheerregime.

De toegestane formatie per organisatie-eenheid wordt vastgesteld door PS, vastgelegd in de begroting en begrotingswijzigingen en actueel gehouden.

De vastlegging van afspraken over de uitvoering van gelijksoortige zaken vindt plaats door middel van een zaaktype.

De verantwoordelijkheden die het lijnmanagement namens de secretaris / directeur draagt voor de duurzame toegankelijkheid en betrouwbaarheid van informatie zijn belegd en beschreven.

De website(s) van de organisatie voldoen aan de eisen die gesteld worden in de overheidswebrichtlijnen, zoals deze zijn vermeld op http://www.webrichtlijnen.nl/richtlijnen/

De wijze waarop de dienst is geleverd kan worden verantwoord.

De zaak is leidend voor de digitale duurzaamheid van alle voor de zaak relevante informatie.

Devicespecifieke applicaties maken gebruik van dezelfde services voor het bieden van één bepaalde functionaliteit

Dienstverlening vindt plaats conform "Verklaring betere dienstverlening, minder administratieve lasten met de elektronische overheid" Ondertekend namens IPO op april .

Nevendoelstelling van portaalfunctionaliteit in de interne bedrijfsvoering van de organisaties is het ondersteunen van tijd en plaatsonafhankelijk werken en het ondersteunen van de interne dienstverlening

Een programmamanager heeft, in tegenstelling tot afdelingsmanagers en teammanagers, geen 'p-verant-woordelijkheden of -bevoegdheden'.

Een service dient de bevoegdheid van de vragende partij steeds te controleren.

Producten van de organisaties vloeien voort uit wettelijke taken of uit de invulling van eigen beleidsruimte Ze worden door PS vastgesteld via de begrotingscyclus.

Elk gegeven binnen provinciale databases kent een eigenaar en een beheerder.

Elk proces heeft één eigenaar

Elk proces heeft een proceseigenaar De proceseigenaar stelt het procesontwerp vast.

Er is een geprioriteerde classificatie gemaakt van producten, processen, informatie en verantwoordelijkheden, waarbij rekening is gehouden met wet en regelgeving.

Er zijn drie hiërarchische managementlagen: de concerndirectie, de afdelingsmanagers en de teammanagers.

Externe websites voldoen aan de beveiligingseisen

Functioneel gelijksoortige gegevens worden in één gegevenswoordenboek ondergebracht

Gegevens en informatie die afdelingsoverstijgend worden gebruikt worden in de centrale gegevens voorziening beheerd.

Gegevens uit in en externe gegevensbronnen kunnen ingepast worden in de eigen informatiesystemen

Gegevens worden apart van applicaties opgeslagen

Gegevens worden genormaliseerd opgeslagen

Gegevens waarvan de organisatie bronhouder is, worden in principe vrijelijk aan andere partijen ter beschikking gesteld

Gegevens worden, waar mogelijk, voorzien van een locatieaanduiding

Gegevensverzamelingen die door de organisatie in het kader van publiekrechtelijke taken verzameld worden, worden met in achtneming van nadere wettelijke regels ter beschikking ge-steld aan de gehele overheid.

gelaagde structuur

Geo-data wordt uitsluitend in combinatie met meta-data uitgeleverd; kaarten uitsluitend in combinatie met een legenda die de gepresenteerde kaartinhoud adequaat verklaart.

Geo-datasets waarvan de organisatie bronhouder is, worden in principe vrijelijk aan andere partijen ter beschikking gesteld, adequaat ontsloten en voor hergebruik beschikbaar gesteld.

Geo-informatie sluit aan bij de standaard en van het Geonovum framework

Gescheiden rechten OTAP voor beheer

Het berichtenverkeer van, naar en binnen organisaties is gebaseerd op de standaarden van het Forum Standaardisatie.

Het interne netwerk is afgeschermd door een DMZ waarbinnen zich meerdere firewalls bevinden.

Het is niet toegestaan om gegevens in de master-database op te slaan

Het standaard functiegebouw wordt conform FUWA Organisaties ingericht Een standaardfunctie is voorzien van een standaard competentie profiel.

Ieder proces begint met een bericht en eindigt met een van te voren vastgesteld procesresultaat.

Ieder product, dienst, zaak, proces, applicatie, service en gegeven wordt eenduidig beschreven op kwalitatief en inhoudelijk vlak

Iedere service biedt waarde voor de afnemer.

implementatie gelaagde structuur

In de provinciale processen wordt gebruik gemaakt van de beschikbare basisregistraties

In het applicatielandschap wordt onderscheid gemaakt in: applicaties en koppelingen die de dagelijkse uitvoering van het productieproces ondersteunen, applicaties die de besturende processen van plannen en verantwoorden ondersteunen

In procesmanagement is organisatorisch onderscheid gemaakt in de rol van kaderstelling, ondersteuning en uitvoering.

Indien eigen kopieën van geo-gegevens uit een landelijke basisregistratie worden vastgelegd, dan worden deze actueel gehouden door middel van de verwerking van mutatieberichten die de bronhouder verstrekt.

Informatie wordt op een begrijpelijke, consistente en herkenbare wijze gepresenteerd

Inzetten van services en applicaties verloopt als volgt: hergebruik gaat voor overheidscomponenten en basisregistraties gaat standaardpakketten gaat voor bouwen

Kaderstelling op het gebied van methodes en hulpmiddelen vindt op organisatieniveau plaats Proceseigenaren worden op het gebied van het toepassen van methodes en hulpmiddelen ondersteund door procesarchitecten.

Kennis en vaardigheden, in het bijzonder op het gebied van geo-informatie en documentaire informatievoorziening, zijn in de provinciale processen geborgd.

Ketenintegratie Aangeboden diensten

Ketenintegratie Audit trail

Ketenintegratie Beveiliging

Ketenintegratie Compenserende Transacties

Ketenintegratie Gegarandeerde afhandeling

Ketenintegratie Procesverantwoordelijkheid

Ketenintegratie Transparantie

De organisatie legt informatie over de behandeling van de zaak zodanig vast dat daaruit informatie valt te genereren t.b.v verbetering van de zaakbehandeling.

Leidend voor de registratie van een informatie-object (document) is de zaak waarop deze betrekking heeft.

Locatie is een integraal onderdeel van de te leveren producten en diensten.

Locatie wordt geput uit de meest geëigende en betrouwbare ruimtelijke referentie

Objecten worden op het niveau van de organisatie op een systematische wijze beschreven.

Ontkoppeling: services maximaliseren de onderlinge uitwisselbaarheid (interoperabiliteit), terwijl de afhankelijkheid geminimaliseerd wordt.

Ontsluiting extern benaderbare webservices

Ontsluiting provinciale Basissystemen via internet

Ontsluiting van rapportages vindt plaats in (persoonlijke) portalen

Op elke werkplek kan niet-geo-informatie in samenhang met locatie ontsloten en waar nodig beheerd worden.

Opdrachtgeverschap voor I&A activiteiten is eenduidig belegd en is gerelateerd aan eigenaarschap

Organisatie Organisatie stelt haar informatie door middel van services beschikbaar aan (landelijke) sites

Organisatieonderdelen kunnen diensten leveren aan elkaar en aan externe klanten Organisatieonderdelen kunnen daarbij zowel opdrachtgever zijn als opdrachtnemer.

Organisaties gebruiken voor de toegang tot hun beveiligde diensten generieke authenticatie diensten op basis van DigiD en/of PKI-overheid.

Organisaties voeren routinematige controles uit binnen het primaire dienstverleningsproces Meer specifieke controles vinden in beginsel via afzonderlijke processen, parallel of achteraf plaats (eerst mensen, dan regels).

OTAP

OTAP Iedere applicatie is vertegenwoordigd in de OTA omgeving

Overheidsinformatie die conform de selectielijst blijvend bewaard dient te worden, wordt binnen jaar overgebracht naar de archiefbewaarplaats.

Overheidsinformatie wordt dan en slechts dan vernietigd: als op basis van de selectielijst (geeft aan of een type document archiefwaardig is en hoelang) de bewaartermijn is verstreken;

Portaalfunctionaliteit ondersteunt enerzijds de personalisering van elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven en wordt anderzijds ingezet om de samenwerking van overheidsinstellingen in ketens te ondersteunen.

Prioritaire programmamamanagers betrekken capaciteit uit de afdelingen voor hun programma's OF afdelingsmanagers stellen capaciteit van hun afdeling beschikbaar voor inzet van mensen en middelen in programma's.

Prioritaire programma's met werkzaamheden die voor het politieke profiel van groot belang zijn worden door de concerndirectie gedefinieerd en door het college van GS vastgesteld De overige programma's worden door de directie vastgesteld.

Proceskwaliteit sluit aan op de informatiebehoefte

Processen binnen organisatieonderdelen mogen niet verweven worden.

Processen waarbij een directe interactie met de klant (klantcontacten) aanwezig is, worden ontkoppeld van de vakinhoudelijke processen (verwerking) De relatie hiertussen wordt bij voorkeur ingevuld met services.

Processen worden gescheiden op basis van berichten

Processen worden 'van buiten naar binnen' ingericht.

Producten en diensten van de organisatie vloeient voort uit wettelijke taken of uit de invulling van eigen beleidsruimte Ze worden door PS vastgesteld via de begrotingscyclus.

Producten en diensten waarin geo-informatie een rol speelt, worden over de organisaties heen geüniformeerd.

Producten van de organisaties vloeien voort uit wettelijke taken of uit de invulling van eigen beleidsruimte Ze worden door PS vastgesteld via de begrotingscyclus.

Rapportages en hun definitie worden centraal ontwikkeld, beheerd en ontsloten

Rapportages worden applicatief en organisatorisch centraal gefaciliteerd

Semantische modellen worden bij voorkeur ontleend aan al aan bestaande modellen die binnen de overheid worden gebruikt.

Servers virtueel tenzij

Servicebeschrijvingen zijn vastgelegd in een service register en/of service repository.

Services (berichten) die tussen overheidsorganen worden uitgewisseld, zijn af te leiden van een semantisch model waarmee de betrokken partijen hebben ingestemd.

Services maken uitsluitend gebruik van adequaat beveiligde verbindingen.

Standaardisatie op de MS office lijn

Standard edition databaseserver wordt gebruikt

Ten behoeve van het documenteren van het beheer van informatie worden metadata vastgelegd.

Toegang tot geo-services kan door middel van autorisatie worden beperkt tot aan te wijzen doelgroepen.

Transparante verantwoordelijkheden en open architecturen: In een servicegerichte architectuur beschrijven de onderdelen precies de services die zij aanbieden, zonder daarbij interne aangelegenheden van het onderdeel te hoeven openbaren

Van alle diensten wordt de afhandelingstermijn vastgelegd en via de producten en dienstencatalogus op de websites van de organisaties gepubliceerd.

Van elk (combinatie)dienst is bekend welke organisatie-eenheid verantwoordelijk is voor de productie ervan.

Van elk (combinatie)product is bekend welke organisatie-eenheid verantwoordelijk is voor de productie ervan.

Van elke zaak is bekend welke combinatie van producten en diensten daarmee wordt geleverd.

Van elke zaak is betrouwbare informatie toegankelijk over zaakkenmerken, betrokkenen bij de zaak, geplande en bereikte statussen, resultaten van de zaak en op de zaak betrekking hebbende documenten, objecten en (eventueel besluiten.

Van geleverde gegevens is de kwaliteit bekend

Verschillen tussen gegevens in basisregistraties en andere bronnen, worden in geval van gerede twijfel, via een vaste procedure gemeld aan de beheerder van de betreffende basisregistratie .

Vertrouwelijke gegevens die worden opgeslagen op de harde schijf van een mobiel ingezette laptop, worden beveiligd d.m.v encryptie en gesynchroniseerd bij inloggen op het netwerk.

Vervanging van overheidsinformatie die conform de selectielijst blijvend bewaard dient te worden vindt alleen plaats nadat is voldaan aan de voorwaarden van de gewijzigde Archiefregeling per

Verwijdering van overheidsinformatie, door vernietiging of overdracht / overbrenging, vindt plaats door de daartoe geautoriseerde personen en volgens het daartoe vastgelegde protocol.

Voor de borging van de samenhang van de procesinrichting op organisatieniveau worden door het management kaders opgesteld.

Voor de levering van diensten waarbij meerdere afdelingen en of andere overheidsorganisaties betrokken zijn, legt de leverende organisatie-eenheid de afspraken met de achterliggende eenheden en organisaties vast.

Voor documenten die reviseerbaar dienen te zijn ondersteunen de organisaties het Open Document Format ISO 300

Voor elke zaak is een verantwoordelijke benoemd.

Voor gebruik van basisregistraties maken organisaties gebruik van taxonomieën en semantische standaarden zoals gedefi-nieerd in de Stelselcatalogus.

Voor gegevensuitwisseling wordt gebruik gemaakt van webservices

Voor iedere zaak wordt na de kanaalafhankelijke start zo snel mogelijk overgeschakeld op een kanaalonafhankelijke afhandeling.

Voor locatie-aanduiding wordt aangesloten op de relevante Nederlandse basisregistraties

Voor nieuwe ontwikkeling is Webbased de standaard.

Voor samenwerking met andere overheidsorganen zoeken de organisaties exclusief aansluiting bij landelijke netwerkvoorzieningen.

Voor werking over de grenzen van bedrijfsfuncties worden uitsluitend services gebruikt.

Waar relevant zal locatiegewijze toegang tot provinciale informatieproducten mogelijk zijn.

Waar relevant zal locatiegewijze toegang tot provinciale informatieproducten mogelijk zijn.

Zaakgegevens worden geregistreerd, beheerd, ontsloten en verstrekt in overeenstemming met het Referentiemodel voor Gemeentelijke Basisgegevens over Zaken (RGBZ).

Zodra een bericht binnen het domein van de organisatie is, zorgt procescoördinatie ervoor dat er een gegarandeerde afhandeling is.

Zowel in als externe geografische informatiebronnen worden ingepast in de provinciale processen

Zowel in als externe geografische informatiebronnen worden eenvoudig ingepast in de eigen informatiesystemen.

Tabellen en kolommen hebben betekenisvolle namen

Aan het hoofd van de ambtelijke organisatie staat de directie De organisatie van de organisatie is ingedeeld in eenheden, die staan onder leiding van een hoofd.

Aan iedere bedrijfsentiteit worden eisen gesteld vanuit oogpunt van risicobeheersing, verantwoorden, beveiliging en beheer

Aan partijen waaraan softwareontwikkeling wordt uitbesteed, wordt de eis gesteld dat zij gebruik maken van internationale open standaards t.a.v methoden en technieken voor software ontwikkeling.

Aanwezigheidspolitiek van de services in de Service Repository

Afspraken over gegevens worden vastgelegd middels gegevensleveringsovereenkomsten (GLO)

Alle gegevensbestanden zijn een logisch onderdeel van het totale gegevensmodel

Alle interne informatiebronnen zijn bekend en zijn altijd voorzien van metadata volgens geldende standaarden

Alle interne services worden beschreven volgens het standaard Web Invulformulier (WIF)

Alle services voldoen aan de basisprincipes, ook bekend als de " tenets of SOA", van een

Alle verschillende gegevensentiteiten hebben een eenduidige definitie

Applicaties die externe klanten toegang verlenen doen dit via DigiD

Applicaties moeten interne medewerkers authenticeren via de AD

Alle services voldoen aan de basisprincipes, ook bekend als de " tenets of SOA", van een

Berichten die gestuurd worden naar de Organisatie, worden altijd via de DMZ naar het interne netwerk van de Organisatie geroutet

Besluitvorming over het inzetten van services en applicaties verloopt als volgt: hergebruik gaat voor standaardpakketten gaat voor (laten) bouwen.

Beveiliging van gegevens en informatie is een integraal aspect van de bedrijfsvoering (corporate governance)

Bij het inrichten van de informatievoorziening houden we rekening met persoonlijk leiderschap, sturen op resultaat en autonomie van de medewerker

Voor communicatie buiten de Organisatie wordt bij voorkeur Digikoppeling en Digipoort gebruikt, anders minimaal SSL

Binnen Cordys wordt automatisch gebruikgemaakt van de UDDI

Binnen zaakgericht werken is de interactie met de klant kanaalonafhankelijk

Buiten Cordys: niet verplicht om gebruik te maken van dynamische serviceaanroep

Data in authentieke (geo) registers wordt via herbruikbare, gestandaardiseerde en beschreven (geo) services ontsloten

Data wordt eenmalig opgeslagen in (authentieke) registers en aan anderen beschikbaar gesteld

De van de Gelderse Referentiearchitectuur heeft een gelaagde structuur

De aansturing van de programmamanagers van de prioritaire programma's geschiedt door de directie De overige programmamanagers worden door afdelingsmanagers aangestuurd, tenzij de afdelingsmanager zelf ook programmamanager is.

De aard van de interactie bepaalt of een service synchroon of a-synchroon moet zijn

De afbakening van een applicatie is gericht op de bedrijfsfunctie die daarmee ondersteund wordt, niet op het onderscheid tussen geo en niet-geo-informatie.

De besturing van de processen is ingericht conform het principe van zaakgericht werken waarbij voor elke zaak een verantwoordelijke is benoemd.

De besturing van de processen is ingericht conform het principe van zaakgericht werken (repeterend) of programma en projectgewijs (unieke doelen) werken.

De bronsysteemhouder(provider) bepaalt of berichtinhoud encrypt moet worden

De bronsysteemhouder(provider) bepaalt of de afnemer(consumer) geauthenticeerd moet worden

De leden van de concerndirectie sturen de managers van de prioritaire programma's en de afdelingsmanagers van lijn en ondersteunende afdelingen aan.

De maximale berichtgrootte is binnen BPM systemen KB

De medewerkers worden door teammanagers aangestuurd; uitgangspunt is persoonlijk leiderschap Voor de sturing op houding en gedrag spelen in de praktijk de teammanagers de hoofdrol.

De onderkende functies van de organisatie zijn op eenduidige wijze toebedeeld aan GS, Directie en de hoofden van uitvoerende eenheden.

De organisatie kent een functiehuis (conform FuWa) hierarchisch ingedeeld in eenheden

De organisaties geven in hun implementatiestrategie voor de aanbesteding en inkoop "open source" en "gesloten source" software een gelijke kans.

De organisaties ontwikkelen zich richting een service georiënteerde architectuur conform het bovenstaande streefbeeld

De organisaties volgen voor de IT-bouwstenen (inter)nationale en leveranciersonafhankelijke ('open') standaarden.

De principes van de informatietechnologie zijn leverancieronafhankelijk.

De service georiënteerde architectuur bestaat uit lagen

De uitvoering van handmatige taken in werkprocessen en processtappen wordt bij voldoende volume digitaal ondersteund.

Dienstverleningskanalen sluiten aan op de generieke bouwstenen van de e-overheid (DigiD, e-Formulieren, mijn overheid etc.)

Eén ontwikkelsuite per (bedrijfs)functie

Een service heeft een type, annex mogelijkheden en verantwoordelijkheden

Elke applicatie binnen het provinciale applicatielandschap kent een eigenaar en een beheerder.

Elke gegevensverzameling kent een bronhouder

Er wordt zoveel mogelijk gebruikgemaakt van standaardkoppelingen zoals die door de leveranciers worden meegeleverd

Feitelijk is dit iedereen in de organisatie die gebruik maakt van data (wie doet dat niet). Zij stellen daarmee bijzondere eisen aan de eenvoud van het raamwerk omdat zij incidenteel gebruik maken van de uitwerkingen in het raamwerk. Anderzijds kun je verwachten dat deze stakeholder niet bereid is om complexe modellen te analyseren.

Gegevens en informatie die afdelingsoverstijgend worden gebruikt, worden centraal beheerd

Gegevens uit in en externe gegevensbronnen kunnen ingepast worden in de eigen informatiesystemen

Gegevens voor applicaties worden centraal gefaciliteerd

Gegevens voor applicaties worden geleverd vanuit het Data Warehouse

Gegevens waarvan de Organisatie bronhouder is, worden in principe vrijelijk aan andere partijen ter beschikking gesteld

Gegevens worden apart van applicaties opgeslagen

Gegevens worden genormaliseerd opgeslagen

Gegevens worden geput uit de meest geëigende en betrouwbare bron

Gegevens worden waar mogelijk voorzien van een locatieaanduiding

Geo en niet-geo services worden waar mogelijk geïntegreerd.

Geo-services worden maximaal benut om inpassing in een te realiseren.

Het Data Warehouse bevat de volledige mutatiehistorie

Het inrichten van de technische informatievoorziening is gericht op flexibiliteit en beheer

Informatie wordt op een begrijpelijke, consistente en herkenbare wijze gepresenteerd...

Ontsluiting van rapportages vindt plaats in (persoonlijke) portalen

Oplossingssuites worden geaccepteerd als ze een servicelaag hebben

Organisatie hanteert een dunne midoffice

Organisatie Organisatie hanteert alle domein-specifieke informatiemodellen waar deze relevant zijn voor het ketenproces

Organisatie Organisatie stelt haar informatie door middel van services beschikbaar aan (landelijke) sites

Proceskwaliteit sluit aan op de informatiebehoefte

Rapportages worden centraal gefaciliteerd

Services bewaren de procesintegriteit

Services maken gebruik van een autorisatiemodel

Servicetypologie

Servicetypologie mogelijkheden en verantwoordelijkheden

Vanuit Cordys: gebruik Cordys connectoren

Voor onder andere een doelmatige bedrijfsvoering, tijd en locatie onafhankelijke dienstverlening en multichanneling is optimale inzet van ICT noodzakelijk.

Voor elke product / dienst, voor elke zaak, voor elk proces en elk gegeven is een verantwoordelijk eigenaar benoemd.

Voor gegevensuitwisseling wordt gebruikgemaakt van webservices

Voor iedere product, dienst, zaak, proces, applicatie, service en gegeven is een verantwoordelijk eigenaar en beheerder benoemd.

Overal waar een besluit wordt genomen heeft de betrokkene het recht om te reageren op dit besluit.

Waar relevant biedt iedere applicatie locatiegewijze toegang tot informatie

Waar relevant biedt iedere applicatie locatiegewijze toegang tot informatie.

Waar relevant, biedt iedere applicatie locatiegewijze toegang tot informatie

We maken geen gebruik van een Rules Engine op ESB-niveau

We maken zoveel mogelijk gebruik van Strongly Typed WebServices (berichten)

We staan rechtstreeks aanroepen van webservices toe

Webservices zijn middels SOAP geïmplementeerd

Werken aan applicatierationalisatie

Zaakgericht werken wordt ondersteund door functionaliteit gericht op besturing en uitvoering van de zaak.

We gebruiken bij informatieproducten uitsluitend gepseudonimiseerde of geanonimiseerde persoonsgegevens.

Data zijn activa, maar zij verschillen van andere activa op belangrijke punten die van invloed zijn op het beheer ervan. De meest voor de hand liggende eigenschap is dat data niet worden verbruikt wanneer zij worden gebruikt, zoals financiële en fysieke activa.

*Aanleiding/Dilemma Hoe organiseren we de zorg zó dat teams hun gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de beste uitkomsten van zorg kunnen nemen. *Rationale Verbeteren van uitkomst van zorg en de ervaring van patiënten bij het leveren van zorg. *Implicaties - De patiënt als partner: versterken van de betrokkenheid van de patiënt (en familie/netwerk) bij zijn behandeling en zorg, én bij de verbetering ervan. Indien gewenst kan de patiënt hierin de regie nemen; - Interprofessionele samenwerking: leveren van zorg en verbeteren ervan als gezamenlijke verantwoordelijkheid van álle betrokken professionals in ziekenhuizen, ketens en regionale netwerken.

Er is één centrale plek binnen Organisatie (de centrale D&A omgeving) voor het ontvangen, opslaan, valideren, opwerken, modelleren, integreren en leveren van actuele en historische data en informatieproducten uit verschillende externe en interne (NS) bronnen en domeinen. De data fundament/data hub is niet bedoeld als doorgeefluik van data. Datafundament voegt waarde toe aan de datastroom. Het centrale datafundament fungeert in deze tweeledig: als ‘data hub” functie en als DWH/dashboard en rapportage functie. Beiden zijn volledig ge-aligned en daardoor maken we gebruik van “een single source of truth” zowel in je planning, als ook het sturen op basis van de realisatie.

One rule

A central design authority governs the data sources and the data integration layers and design and technology decisions on these layers are with this design authority only

Ontwikkeling en bij voorkeur deployen van AA / AI modellen gebeurt in de centrale D&A omgeving. Om performance, privacy of data beschikbaarheid redenen kan het nodig zijn de modellen decentraal te deployen.

Verwijst naar het vermogen van een datasysteem of architectuur om effectief te reageren op veranderingen in bedrijfsprocessen, vereisten, databronnen en technologische omgevingen. Door de flexibiliteit kan een systeem variaties in dataformaten, datamodell

Organisatie verantwoordt de omgang met data en informatie en is aantoonbaar in control - Rationale Toezichthouders en stakeholders willen zekerheid over kwaliteit van en zorgvuldige omgang met data en informatie. - Implicatie Data en informatie is auditeerbaar in opzet, bestaan en werking, waarbij de maatregelen die daarvoor worden genomen passen bij de waarde die data en informatie vertegenwoordigt.

De natuurlijke persoon die namens de eindgebruiker de aanvraag doet voor het zorghulpmiddel.

Aanwijzen van unieke bronnen, hiermee wordt bereikt dat de consistent groter wordt omdat deze unieke bron het aantal replica’s en schaduw registraties terugdringt. De data-integratie is vervolgens gebaseerd op het ontsluiten van deze unieke bron.

Connection and integration of data sources of different types and ability to abstract on the data sources via implementation specific connectors, e.g. for smart meters, wind craft, etc.

Abstracte Logische data entiteit is een hierarchische indeling van de logische data entiteiten. Metbehulp van specialisatie worden de kenmerken van een abstracte logische data entiteit overgedragen naar een concrete data entiteit. Dus attribuut1-3 is ook attribuut van de concrete logische data entiteit. Er kunnen meerdere hierarchien ontstaan op basis van meerdere specialisatie connecties tussen data entiteiten.

Accuraatheid heeft betrekking op de mate waarin een data entiteit de werkelijkheid weergeeft. Accuraatheid kan bepaald worden door een data entiteit te vergelijken met de entiteit in de werkelijkheid.

Accurateness refers to the degree of which a data entity displays reality. Accurateness can be decided by comparing a data entity with the entity in reality. An example is a a difference between a mailing list of clients and the true clients of an organisation..

This refers to the correctness of the functions, an ATM may provide a cash dispensing function but is the amount correct?

Mate waarin een data entiteit de actuele situatie van de werkelijkheid weergeeft.

Degree of which a data entity display the current situation of reality. Good examples are deceased people that received a letter from an older data set. Replication of data is often a source of low actuality

Characterizes the ability of the system to change to new specifications or operating environments.

Waar mogelijk moeten overheidsdiensten proberen hun administratieve processen te stroomlijnen en te vereenvoudigen door deze te verbeteren of processen te elimineren die geen publieke waarde opleveren.

Organisatorisch onderdeel van een bedrijf, bestaande uit een groep medewerkers die onder leiding van een manager een samenhangend geheel aan taken uitvoeren en zo bijdragen aan de bedrijfsdoelstellingen

Organisatorisch onderdeel van een bedrijf, bestaande uit een groep medewerkers die onder leiding van een manager een samenhangend geheel aan taken uitvoeren en zo bijdragen aan de bedrijfsdoelstellingen

Op basis van invoervelden kunnen andere invoerelementen beinvloed worden. Bijvoorbeeld invoerelementen zichtbaar/onzichtbaar of actief/inactief te maken. Bijvoorbeeld na kiezen van anders in een keuzelijst wordt een invoerveld met de titel anders actief gemaakt

Characterizes the ability to identify the root cause of a failure within the software.

Functionality for analysing the transformed and standardized data in a data analytics tool.

Appliance configuration where the EDWH and Big Data functionality is tightly integrated and accessible via various API functions

Applicatie interfaces voor applicatie naar applicatie integratie. Dit omvat de volledig geautomatiseerde systeem integratieprocessen, ETL implementaties en de geautomatiseerde en beheerde bestandsoverdracht.

Applicatie integratie interfaces voor machine 2 machine integratie

Ontwikkelt en ontwerpt technische implementaties binnen de administratieve applicaties binnen de organisatie

IT medewerker verantwoordelijk voor de correcte werking van (data verwerkende) informatiesystemen.

*Aanleiding/Dilemma De informatievoorziening past zich onvoldoende snel en flexibel aan, aan de veranderingen in het benaderen en participeren van de patiënt. De informatievoorziening is te star. Aanpassingen zijn moeizaam en vanwege vele interne afhankelijkheden complex. Gelijke functionaliteit komt voor in meerdere applicaties. Hergebruik van functionaliteit is niet altijd mogelijk. *Rationale Een meer service-georiënteerde informatievoorziening speelt sneller in op veranderende omstandigheden en nieuwe eisen en wensen. *Implicaties - Applicaties stellen hun functionaliteit en gegevens beschikbaar middels services die gebaseerd zijn op open standaarden. Open standaarden bieden de beste basis voor integratie omdat zij breed worden ondersteund in de markt. Ook voorkomen open standaarden leveranciersafhankelijkheden.

Different application integration types for application - application integration Well known integration types ares: - Webservices - Filetransfer and FTP etc See for details the description in the TenneT architecture

Application interfaces for application to application integration. This includes the fully automated system integration processes, ETL implementations and the automated and managed file transfer.

Application integration interfaces for machine 2 machine integration

Package with the description of generic architectural building blocks and solution building blocks.

Groepering van rollen gericht op architectuur in de organisatie van generiek naar gedetailleerde architect rollen zoals IT en data.

Uitwerken van architectuur modellen van de bovengenoemde generieke entiteiten in relatie tot de andere architectuur concepten als functies, processen, actoren en componenten.

Meta data wordt ingebed in een complexe inrichting van verschillende informatiesystemen en tools. Enerzijds als data producent en als consument en als meta data register. Rond dit register zal data integratie tussen, producent- en consumentsystemen noodzakelijk zijn omdat het up to date houden van de meta data zonder deze data integratie zeer arbeidsintensief en tijdrovend zal zijn. Daarnaast dient de meta data aanwezig in het meta data register op interactieve wijze beschikbaar gesteld te worden aan de vele betrokkenen rond het werkveld meta data via een (web)userinterface. Gezien de complexiteit van bovenstaande inrichting is een solution architectuur hierbij een randvoorwaarde.

Toepassen van architectuur principes, architectuur principes kunnen bij de uitwerking binnen projecten (bijvoorbeeld in een PSA) zorg dragen dat toegewerkt wordt naar een informatievoorziening die bijdraagt aan een hoge consistentie van data bij opslag, integratie en gebruik.

Bijvoorbeeld security en privacy officers, hebben behoefte aan het ontsluiten van specifieke onderdelen van de meta data. Met name bijvoorbeeld security en privacy classificaties en maatregelen om risico’s rond deze aspecten te verminderen. Het is een relatief kleine groep stakeholders met specifieke wensen, echter zij zullen veelal bereid zijn om te investeren in het analyseren van deze specifieke aspectmodellen.

Het assortiment is de verzameling van producten of diensten die een leverancier aanbiedt voor de verkoop.

Satisfaction of latent user desires and preferences, through services, behavior and presentation beyond actual demands.

Sommige attributen kenmerken zich dat zij bestaan uit een aantal attributen en of bedrijfsregels. Zij vormen daarmee een geaggregeerd attribuut. Echter in dat geval kan dit de notatie voor de betrokkeken veel eenvoudiger maken. Bijvoorbeeld een bezoekadres is een attribuut van een vestiging maar is in detail uitgewerkt in het attrbuut type met straat, huisnummer en woonplaats etc.

Benoem authentieke en kernregisters die aangewezen worden voor de opslag van bedrijfsobjecten en ontsluit deze via een gestandaardiseerde interface op basis van views en/of services.

Machine based validation of the data entered in the system but also based on timely intervals within the stored data. This is implemented in a kind of rule engine.

Amount of time the product is available to the user at the time it is needed.

Availability means that information must be available when it is needed Low (A1) The disruption of access to or use of information will do no or very little harm to TenneT as a company, and no harm to the continuous and secure supply of electricity to society Medium (A2) The disruption of access to or use of information could clearly harm TenneT, but do no harm to the continuous and secure supply of electricity to society High (A3) The disruption of access to or use of information could do considerable harm to TenneT, but not directly to the continuous and secure supply of electricity to society Very High (A4) The disruption of access to or use of information could (very) seriously and acutely harm TenneT as a company and/or directly harm the continuous and secure supply of electricity to society

Bedrijfsobjectenmodel met een definitie van de bedrijfs data objecten of (business glossary). Is hiërarchisch gezien het hoogst abstracte data model in de organisatie.

Organisatie ondersteunen met doelen, strategieën en kaders om dat als een productiemiddel in te zetten voor kosten reductie, klant betrokkenheid en bedrijfsresultaten.

Begeleiden van de andere data management functie zoals onder andere data architectuur, data management en data kwaliteit activiteiten. Activiteiten

• Toegankelijk maken van de data governance registers zoals metadata, RASCI matrix en kaders en roadmap voor alle stakeholders.
• Aansturen van de data management processen zoals data kwaliteit, data modelleren.
• Communicatie over data (kwaliteits) issues en te nemen maatregelen (binnen de roadmap).
• Ondersteunen, evalueren en valideren bij het relevante data management kennis gebied zoals SIPOC, betrokkenen, profielen en producten per kennis gebied.

Een begrijpelijke user interface voor medewerkers en gebruikers zorgt ervoor dat fouten en onduidelijkheden worden voorkomen. Daarnaast is een fijne user interface productiviteit verhogend

Begrijpen en implementeren van relevante wetgeving, beleid, procedures rond privacy, gegevensbescherming en vertrouwelijkheid

Documenten worden bewaard en langdurig toegankelijk gemaakt.

Bepaal de verschillende conventies rond data modellen zoals:

• Toegepaste data modelleertalen
• Organisatiespecifieke modelleer- en naamgevingsconventies
• Beschijven relatie tussen de verschillende datamodellen

Een data model is in verhouding complex, daarom dient het model opgedeeld te worden in data domeinen. Kies hierbij voor een domeinindeling die logischerwijs aansluit bij een bestaande domeinindeling binnen de organisatie (werksoorten, structuur, applicaties)

Voor een data domein of een entiteit kan bepaald worden wat de huidige en gewenste kwaliteitsniveaus zijn op basis van het raamwerk. Is er een verschil tussen de huidige en gewenste kwaliteitsniveaus dan kunnen er maatregelen genomen worden om tot een voldoende hoog kwaliteitsniveau te komen voor dat domein cq die entiteit.

Referentie data wordt overal gebruikt in de orgnisatie. Eigenaarschap en stewardship wordt daardoor een uitdaging omdat met alle concerns rekening gehouden moet worden. Dit vraagt een bijzondere inrichting voor referentie data. Daarnaast is een generieke voorziening technisch gezien complex wat extra inzichten vraagt van eigenaar en steward.

Door de betrokkenen bij data kwaliteiten (data governance groep) worden één of meer issues gekoppeld aan de data kwaliteiten in het raamwerk. In het raamwerk zijn een aantal maatregelen gekoppeld aan deze data kwaliteiten

Zoek naar wijzen waarop gebruik kan worden gemaakt van diverse hulpmiddelen ten behoeve van data modellen zoals gebruik van:

• Open standaarden
• Patronen en bouwblokken
• Ondersteunende tooling zoals data profiling, data lineage, modelharvesting

Opstellen van de doelen en requirements voor de specifieke situatie van de organisatie. Onderzoek de generieke requirements die bij leveranciers aanwezig zijn rond referentie data toepassingen

Referentie data wordt op eenplek beheerd maar op veel plekken gebruikt cq geconsumeerd. Dat vraagt meerdere vormen van data integratie voor zowel de data producenten en consumenten van referentie data. Veelal zal daarom een referentie data integratie architectuur nodig zijn.

Op basis van het raamwerk wordt een aantal maatregelen uit de catalogus geselecteerd en deze worden gecombineerd tot een set om te komen tot een oplossing.

Uitwerken solution architectuur voor referentie data inrichting

Er wordt een roadmap bepaald welke maatregelen in eenreleasematige uitwerking geimplementeerd gaan worden. De prioritering in de roadmap is veelal een combinatie van ernst van het issue en het realiseren van quick wins.

Welke rollen zijn relevant binnen het uitwerken van de data governance, zie de lijst van rollen zoals benoemd in de SIPOC uitwerking voor de participanten. Pas dit desgewenst aan naar veranderende omstandigheden.

Er wordt een data management kennisgebied gekozen en rond dit gekozen kennisgebied wordt de strategie geevalueerd op basis van relevante meta data. Met andere worden welke meta data is voor dit kennisgebied om dit ten behoeve van de strategie te ondersteunen.

Verkrijgen, implementeren en onderhouden van meta data is een arbeidsintensief proces. Echter de gewenste kwaliteitsniveau van het metamodel voor een bepaald kennisgebied dient daartoe bekend te zijn. Daarom dient er een data kwaliteitsproces doorlopen te worden om te bepalen wat het kwaliteitsniveau is en met welke maatregelen die kwaliteitsniveaus gerealiseerd en onderhouden worden.

Verrijken en transformeren van data van en naar geo locaties bijvoorbeeld door gebruik van database logica en software

Voor het geselecteerde kennisgebied wordt bepaald wat het meta meta model is. Met andere woorden wat is het (data)model op basis we waarvan we de meta data van dat kennisgebied gaan vastleggen. In onze situatie wordt hierbij veelal gekozen voor een bestaande modelleerwijze, wat feitelijk ook weer een meta datamodel heeft, zoals ArchiMate, UML en ER modellering). Onder dit meta model dient desgewenst een detaillering van het metamodel opgesteld te worden. Dit betekent dat van het metamodel een logisch- en een fysiek data model opgesteld wordt.

Beperken van replica’s. Actualiteit van gegevens wordt door replica’s negatief beïnvloed. Zeker bij de aanwezigheid van meerdere replica’s van een gegevensset is de laatst bijgewerkte replica de beperkende factor. Zeker in combinatie met vertragende interactievormen zoals batches e.d.

Beperken van replica’s brengt met zich mee dat de kans op verschillende inhoud van datasets kleiner wordt. Zeker de situaties waarbij replica’s veranderd en verrijkt worden tijdens de data integratie zijn veroorzakers van inconsistentie en moeten daardoor ontmoedigd worden.

Beperking van het aantal verschillende softwarestacks en zorgdragen dat deze aanwezige softwarestacks in de infrastructuur gestandaardiseerd worden ingericht. Bijvoorbeeld het dotnet framework als basis binnen de windows server infrastructuur.

Transformatie ten behoeve van integratie is een veelvoorkomende bron van precisieproblemen bij integratie. Analyseer risico’s en zoek naar componenten en integratievormen die de gewenste precisie tijdens data transport kunnen handhaven.

Maak gebruik van berichtvalidatie bij het gebruik van services. Denk hierbij aan de inzet van XSD validatie voor het syntactisch testen van berichten voordat de database opslag plaatsvindt. Laat berichtenverkeer waar mogelijk via de bovengenoemde business laag lopen.

Een beschrijvend kenmerk beschrijft de data. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de beschrijving van de structuur van de data op conceptueel, logisch en fysiek niveau.

Een beslissing wordt uiteindelijk genomen om ee verandering, groot en klein, te bewerkstellingen. Daarbij wordt een beslissing bij voorkeur genomen op basis van een inzicht dat vanuit data en informatie gevoed wordt om uiteindelijk een "gewogen" beslissing te kunnen nemen.

Enumeratie van een lijst met mogelijke statussen behorende bij het besluit dat genomen wordt voor een verandering van de status voor een bepaald element

Besluitstatus type is feitelijk een specialisatie van de generieke entiteit voor een statustype.

De implementatie van digitale overheidsdiensten heeft een focus op integratie, technologie, bestuur of juridisch.

Verwijst naar de gestructureerde en gereguleerde aanpak voor het toezicht houden op, het organiseren en onderhouden van de gegevensmiddelen van een organisatie om ervoor te zorgen dat al het personeel en de systemen gegevens veilig, effectief en in overee

Rol in de organisatie die het gebruik en de transformatie van de data stuurt. Dat zijn veelal rollen zoals data eigenaar en soms ook data steward.

Benadere medewerkers binnen de organisatie rond data management en governance binnen één domein. Bespreek de inrichting, wensen en verwachting aan en geef aan wat de verwachte rollen, activiteiten en verantwoordelijkheden zijn. Geef aan dat een aantal medewerkers deze rol dienen in te gaan vullen. Vul de interesse bij de betrokkenen.

Betrokkene bij data management bijvoorbeeld de data eigenaar, -steward en andere rollen betrokken.

Beveiliging van integratiestromen zal bijdragen aan de beveiliging van de gegevensset tijdens het transport. Dit gebeurd veelal door het versleutelen van de gegevensstroom en het authenticeren en autoriseren van bron- en afnemers. Houdt er rekening mee dat deze activiteiten een negatief effect kunnen hebben op de andere kwaliteiten als actualiteit en tijdigheid. Door het uitwerken van de verschillende beveiligingsvormen kan een adequate keuze van maatregelen gemaakt worden.

Data en informatie heeft een passend beveiligingsniveau - Rationale Adequate beveiliging van data en informatie voorkomt ongeoorloofd gebruik, ondersteunt de integriteit van Organisatie en waarborgt de continuïteit van bedrijfsprocessen en dienstverlening. - Implicatie Voldoen aan het Organisatie beleid over de beveiliging van data en informatie. Dit bestaat uit een raamwerk voor Informatieveiligheid, een risicogedreven aanpak en een classificatiesysteem om het gewenste niveau van beveiliging te bepalen, en maatregelsets passend bij het belang (voor Organisatie en voor personen) van de data en informatie.

Security by design verwijst naar een van de belangrijkste principes die in elke standaard en in elke praktijk in de gehele IT terug te vinden zijn.

Life cycle management wordt toegepast op alle data en informatie - Rationale Data en informatie heeft in alle levensfasen (van ontstaan tot verwijderen/vernietigen) waarde en dient in alle fasen passend te worden behandeld. - Implicatie Aantoonbare organisatie en inrichting van overdracht tussen de verschillende fasen van data en informatie en het toezien op de uitvoering van alle overdrachtstaken.

Data element dat is getransformeerd door bijvoorbeeld filtering, verrijking, transformatie of kwaliteitskenmerken. Daarmee is een bewerkt data element geschikt om gebruikt te worden door de data consument.

Elke oplossing moet duurzaamheid ondersteunen. De inkoop, exploitatie en buitengebruikstelling van IT-apparatuur mag geen indirecte of directe negatieve invloed hebben op economische, sociale en milieuaspecten.

Zorg dat de verschillende betrokkenen in de organisatie zich bewustzijn van maatregelen die de kwaliteit verhogen van de data. Zoerg daarbij dat met zich bewust is van het eigen handelen van de data kwaliteit en het effect wat dat kan hebben op maatregelen

Dashboards en rapportages komen uit het centrale data fundament (o.a. het Enterprise Data Warehouse). Operationele, out-of-the-box rapportages/dashboards op operationele systemen/devices/apparaten mogen ook lokaal afgehandeld worden. Als data uit verschillende bronnen gecombineerd moet worden dan moet dat via de centrale data fundament.

Planning, ontwikkeling en beheer van activiteiten voor het samenstellen van data ter ondersteuning van besluitvorming en kennis werkers.

Planning, ontwikkeling en beheer van activiteiten voor het samenstellen van data ter ondersteuning van besluitvorming en kennis werkers.

Ontwikkelt en ontwerpt technische oplossingen voor Data warehouse en business intelligence oplossingen.

Manager verantwoordelijk voor de toestand van het DWH en de BI artefacten.

Behandelen van big data als een tabelstructuur en werkt daarbij met een SQL achtige querytaal

Hierarchisch opbouw van elementen op basis van een ouder - kind relatie tussen elementen. Veelal zijn het elementen van hetzelfde typen. Kenmerkend is wel dat vooraf veelal niet bekend is uit hoeveel niveaus de hierarchie bestaat.

Zorgdragen dat de privacy en vertrouwelijkheid van alle stakeholders is geborgd en wordt geaudit

Elke bron wordt maar één keer naar het data fundament/ hub ontsloten.

Wat is de bron van de data. Dat kan een intern informatiesysteem zoals ERP systemen, maar ook masterdata, DWH en referentie data systemen zijn interne bronnen. Daarnaast zijn er externe bronnen die veelal via APIs benaderd worden

Applicatie of organisatie overstijgende sleutels, bij data integratie kan een sleutel vanuit een bronsysteem onvoldoende uniek zijn. Zeker in het geval waar bijvoorbeeld gegevensset gecombineerd worden met andere sets kunnen aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. In die gevallen kan het benoemen van sleutels met voldoende uniekheid vanuit architectuur of de eigenaar van gegevenssets noodzakelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan het BSN en KvK nummer als organisatie overstijgende sleutel.

Metadata maakt het mogelijk om data in context te plaatsen. Business metadata voegt dus business context toe aan data entiteiten.

Eis of wens die vanuit business stakeholders gesteld worden aan de data entiteiten. Veelal gericht op gebruik van data en de kwaliteiten die aan data gesteld worden

Hieronder worden een aantal voorbeelden uitgewerkt specifiek voor de Voorbeeld context om voorbeelden te geven hoe je het CDM op basis van een aantal bouwblokken of patronen omzet naar een LDM.

Uitgewerkt Conceptueel data model in een (meta data) register in een voor de stakeholders toegankelijke representatie.

Er is één centrale plek binnen Organisatie (de centrale D&A omgeving) voor het ontvangen, opslaan, valideren, opwerken, integreren en leveren van actuele en historische data en informatieproducten uit verschillende externe en interne (NS) bronnen en domeinen. Het data fundament / data hub is niet bedoeld als doorgeefluik van data.

Gegevensets worden ontsloten naar de gegevenscatalogus middels de CKAN standaard. We bieden data(objecten) aan middels standaard koppelvlakken en volgens bepaalde uitwisselingsstandaarden.

Alle gebeurtenissen naar aanleiding van informatie ontsluiting door DAP’R worden centraal gelogd. 

Chief Executivel Officer, hoogst hiërarchisch verantwoordelijke voor de algemene organisatie.

Chief Financial Officer, hoogst hiërarchisch verantwoordelijke voor de financiën

Characterizes the amount of effort to change a system.

Check constraints zijn extra functionaliteit in een database waarin je op basis van een statement extra condities kunt toevoegen aan een of meerdere kolommen. Dit extra controles toe te voegen aan deze kolommen

Clarity of making the user aware of the functions the software can perform.

De logische, structurele en hiërarchische ordening van producten

Hoogste abstractielaag in de ordening

De laag onder de classificatiegroep (zie definitie classificatiegroep (laag 3)

De abstractielaag onder de hoogste abstractielaag in de ordening van producten (Laag 2)

Cloud and on-premise deployment options with ability to migrate from cloud to on-premise (cloud is preferred for short term temporary solution)

Gemeente Gemeente kiest voor Cloud first en maakt per vernieuwingsvraagstuk de keuze welk type cloud dienstverlening gebruikt wordt op basis van de functionaliteit.

Bij het invullen van nieuwe requirements ten aanzien van applicaties kijken we eerst om naar SaaS, dan PaaS en pas daarna naar IaaS. 

Management of clusters in a distributed or cloud based infrastructure

Transformeren van datastructuren in XML, HTML en Json naar interpreteerbare en valideerbare data tbv de kwaliteit

https://en.wikipedia.org/wiki/Column_family

Communiceren en publiceren van de data modellen met een bepaalde scope ten behoeve van de verschillende stakeholders en doelen van het datamodel. Dit veelal in relatie tot het domein waarvoor de modellen gecommuniceerd worden zoals het DWH, Applicatielandschap of data integratie.

Dit heeft betrekking op de mate waarin bepaalde attributen binnen een data entiteit aanwezig zijn. Daarnaast geldt de compleetheid ook voor het altijd voorkomen van een bepaalde set van entiteiten (rijen) in een data set.

This refers to the degree in which certain attributes are present within a data entity. In addition to that the completeness also counts for a certain set of entities (rows) within a data set always being present. For example a person could only have the quality name, yet also consist of nickname, first names, surname and maiden name. In the last case there is a higher completeness

Where appropriate certain industry (or government) laws and guidelines need to be complied with, i.e. SOX. This subcharacteristic addresses the compliant capability of software.

Big data sets can be voluminous so compressing has advantages for storage and/or processing

Concepten bepalen de opbouw van het metamodel en kennen een paar abstracte concepten van specialiseren naar verschillende modelleertalen maar ook naar kennisgebieden in de metadata. Er wordt bijvoorbeeld een conceptueel datamodel uitgewerkt op basis van Meta Data Management op basis van het DMBoK. Concepten kunnen aggregaties bestaande uit andere concepten van hetzelfde concepttype maar ook van een ander concepttype. Bijvoorbeeld een UML Klasse entiteit bestaat uit Eigenschappen van het Concepttype Attribute en het Concepttype Operatie.

ieder concept kent een een concepttype en dit is feitelijk een supertype dat een aantal kenmerken van ieder concept definieerd

• De weergave of verschijningsvorm van het concept
• De restricties die gelden voor een concept
• De functionaliteit van het bijbhorende concept beschreven binnen het contenttype

Het concepttype is een specialisatie van een concept maar heeft ook een relatie waarmee het concept gedefinieerd wordt

Data element dat centraal staat binnen het metadata model dat is uitgewerkt in het eerste whitepaper over meta data

Conceptueel metamodel dat bestaat uit concepten inclusief hun definitie. Het model is uitgewerkt op basis van ArchiMate Conceptuele Data Model viewpoints uitgewerkt in de publicatie data modelleren in de praktijk

Brengt binnen een domein aan welke conceptuele data entiteiten voorkomen. Dit wordt gemodelleerd met de specialisatie of aggregatie connector tussen een domein en een data entiteit. Er wordt zo veel mogelijk voorkomen dat een conceptuele data entiteit onder meerdere domeinen valt Van iedere data entiteit wordt een definitie gegeven. Desgewenst wordt onder de kenmerken een lijst van synoniemen opgegeven. Een domein data entiteit heeft alle kenmerken van de conceptuele data entiteit

Uitwerking van het conceptuele data enteiten inclusief de namen, definitie en synoniemen. Kan gegroepeerd zijn in een domein

Conceptueel data model omvat de data entiteiten inclusief de bijbehorende definities (inclusief de bovenliggende domeinen) op basis waarvan de data kwaliteiten gerelateerd worden aan deze data elementen.

Domein is de hoogste hierarchische indeling van de conceptuele data entiteiten. Deze domein indeling sluit nauw aan bij de gebruikte indeling van domeinen binnen de organisatie. Desgewenst kan deze domein indeling ook gebruikt worden voor het bepalen van de data governance (de eigenaren en stewards). Van iedere domein data entiteit wordt een definitie gegeven. Desgewenst wordt onder de kenmerken een lijst van synoniemen opgegeven.

Inzetten van modelleeromgevingen voor het opstellen van modellen van de gegevensbehoefte en het – aanbod.

Tussen conceptuele data entiteiten kunnen relaties gelegd worden. Voor een relatie wordt een naam gegeven. Bij voorkeur in de vorm van een werkwoord. Een gerelateerde data entiteit heeft alle kenmerken van de conceptuele data entiteit.

Desgewenst kan een hierarchie worden opgebouwd van de conceptuele data entiteiten. Dit wordt gemodelleerd met de specialisatie connector. Houdt er rekening mee dat een sub data entiteit gespecialiseerd kan worden door opnieuw een sub data entiteit.

Een concrete logische data entiteit wordt gemodelleerd in een class stereotype. Een logische data entiteit heeft een naam en een definitie Voor concrete data entiteiten kunnen meerdere attributen gedefinieerd worden. Een concrete data entiteit erft alle kenmerken van een abstracte data entiteit als er een specialisatie bestaat tussen deze entiteiten.

This means the prevention of the disclosure of information to unauthorised individuals and / or systems Low (C1) Unauthorized disclosure of information will do no or very little harm to TenneT as a company, and no harm to the continuous and secure supply of electricity to society Medium (C2) Unauthorized disclosure of information could clearly harm TenneT, but do no harm to the continuous and secure supply of electricity to society High (C3) Unauthorized disclosure of information could do considerable harm to TenneT, but not directly to the continuous and secure supply of electricity to society Very High (C4) Unauthorized disclosure of information could (very) seriously and acutely harm TenneT as a company and/or directly harm the continuous and secure supply of electricity to society

Een product dat samengesteld kan worden uit één of meerdere opties en accessoires Een configureerbaar product (zie definitie "Product") is een product dat in zeer veel configuraties verkocht kan worden. Afhankelijk van het type vraag wordt de gewenste configuratie samengesteld. Het eindproduct wordt samengesteld ("geconfigureerd") door het selecteren van opties en accessoires. Niet alle combinaties zijn hierbij mogelijk. De (on)mogelijkheden worden vastgelegd middels zogenoemde configuratieregels.

Confluence is een webbased tool voor samenwerken en het ontsluiten van kennis binnen groepen van stakeholders.

Similar to compliance for functionality, but this characteristic relates to portability. One example would be Open SQL conformance which relates to portability of database used.

Requirements for consumers when connection to a service or service implementation (interface)

This refers to the fact that the one data set of a certain entity is equal to another data set. In other words a data entity is always the same regardless of the source. An example of a low consistency is when there are differences between data sets of the same entities originating from different sources. Replication of data is often a source of low consistency.

Dit heeft betrekking op het feit dat de ene data set van een bepaalde entiteit gelijk is aan een andere dataset. Met andere woorden is een data entiteit onafhankelijk van de bron altijd dezelfde.

Introduceren van voorzieningen als het datawarehouse, centrale gegevensvoorziening en gestandaardiseerde webservices. Bij het selecteren van applicaties en (cloud)services rekening houden met het feit dat er gewerkt wordt met authentieke- en kernregisters. Met andere woorden: inzet van applicaties is gebaseerd op een servicelaag waarbinnen generieke data entiteiten worden ingezet.

Consument van de bewerkte data elementen. Consumenten zijn bijvoorbeeld gebruikers voor data analyse maar ook bij het verkrijgen van inzicht of het nemen van beslissingen.

Iemand in dienst van een instelling of organisatie met wie contact kan worden opgenomen bij behoefte aan communicatie; iemand in dienst van een instelling of organisatie via wie de communicatie verloopt; degene met wie de betrokken partijen communiceren;

Managen en (levensloop)beheer van alle soorten data inclusief documenten en content.

Managen en (levensloop)beheer van alle soorten data inclusief documenten en content.

We streven naar continue verbetering in hoe we waarde genereren uit data voor de Gemeentemer.

Of is dit een attribuut in het LDM

Het ontwerpen en implementeren van voldoende mechanismen om volledige zichtbaarheid te verkrijgen op de effectieve realisatie van publieke diensten, gebaseerd op overheidsbeleid, door processen en procedures in te voeren die verantwoording afleggen aan belanghebbenden.

De beoordeling van de effectieve realisatie van openbare diensten, gebaseerd op overheidsbeleid, door verschillende technologische oplossingen te evalueren bij het streven naar het waarborgen van de effectiviteit en efficiëntie van Europese openbare diensten.

Converteren van datatypes naar andere datatypes (tekst {-} Numeriek). Inclusief transformatie naar datatypen op andere platformen zoals database, XML, softwaretalen en localisatie.

Coordination of automated tasks for example in batch processes and mapreduce.

Dit is een weergave van alle elementen in het data management model dat de uiteindelijke inrichting vormt. Zij realiseren of beinvloeden dan ook de principes en de requirements. Met requirementis dit positief met beinvloeden is dit negatief

Inclusief de historie van toegang voor gebruikers (personen en systemen)

Regelmatig uitvoeren van een maturity scan en analyse van de resultaten voor het bepalen van roadmap en het bijstellen van de doelen en kaders binnen data governance. Bijvoorbeeld met de maturity scan van DaMa(NL)

We werken volgens het model van Damhof. We scheiden Context van Feitelijke Data; We beheren onze feitelijke data op 1 plek en onze business logica op 1 plek. We werken hiervan ook de definitie uit.

Data invoer via schermen voor gebruikers

Generic description of the interface for the extraction of standardized data for the various consumers.

Logische service voor de import van data voor andere systemen

Selecting data sources on information content and data qualities

Logical service for the import of data from other systems and sources

We behandelen data en analyse als een waardevol en gedeeld bedrijfsmiddel en beschouwen data en analyse daarmee als belangrijke discipline voor de gehele organisatie.

Analysing the cleaned, aggregated and filtered datasets

Data analytics based on data integration layer provides real-time performance and scalability next to batch processing

Managen, ontwikkelen en beheren van de requirements en principes rond data.

Managen, ontwikkelen en beheren van de requirements en principes rond data.

Data architectuur geeft kaders van veranderingen in de organisatie vanuit data perspectief. Daarnaast draagt data architectuur zorg voor het beschrijven van de data landschappen in de huidige en gewenste situatie van de data.

Ervoor zorgen dat data geschikt zijn voor hun doel is een primaire doelstelling van datamanagement. Om de kwaliteit te beheren, moeten organisaties de kwaliteitseisen van de belanghebbenden begrijpen en de data aan deze eisen toetsen.

Informatiesysteem waar de data gerelateerd aan het conceptueel data vandaan komt. Daarmee wordt er een nauwe relatie gelegd met datakwaliteiten binnen dit model

Wie is eigenaar van de data elementen gerelateerd aan de conceptuele data elementen. Daarmee eindverantwoordelijke voor de toepassing van de data elementen gerelateerd aan dit conceptuele data element

Bepaal in samenspraak met de eigenaar de beveiligingscategorieën en richt op basis daarvan de infrastructuur in en neem de bijbehorende maatregelen in de beheerorganisatie.

Met name de eigenaar is eindverantwoordelijk voor de data entiteiten en de meta data die van de verschillende kennisdomeinen wordt vastgelegd. Dit is een relatief kleine groep met een grote mate van betrokkenheid. Je mag dan ook verwachten dat zij bereid zijn om de verschillende modellen te analyseren en te interpreteren. Desgewenst zijn zij bereid om trainingen te volgen op dit vlak.

Uitwerken en beschrijven van de verschillende architectuur concepten als processen, applicaties, (data) objecten en het in kaart brengen van de onderling relaties.

Modification of data via (webbased) screens. This includes geo based screens

Bedrijfsproces waar de data gerelateerd aan het conceptuele data element gebruikt worden. Een gebruikend proces kan zowel data consumeren als produceren of een combinatie van beiden.

Inrichten eigenaarschap en beheer van gegevensentiteiten en gerelateerde concepten.

Data governance activiteiten voor de aansturing van de andere data management kennis gebieden.

Data governance is het centrale proces in data management. Vanuit data governance worden alle andere kennisgebieden en werkprocessen aangestuurd met behulp van doelen en procedures en richtlijnen.

Data governance activities and application functions layers for maintaining qualities of the datasets

Data governance (DG) wordt gedefinieerd als de uitoefening van gezag en controle (planning, toezicht en handhaving) over het beheer van datamiddelen. Alle organisaties nemen beslissingen over data, ongeacht of zij een formele data governance-functie hebben. Degenen die een data governance -programma opzetten, oefenen autoriteit en controle uit met een grotere impact (Seiner, 2014). Dergelijke organisaties zijn beter in staat om de waarde die zij uit hun data halen te verhogen.

Is het uitvoeren van controle en beheer omtrent het beheer van data assets. Data Governance stuurt alle andere data processen.

Groep van rollen in de organisatie die betrokken zijn bij data management in het algemeen en governance in het bijzonder.

Implementatie van governance implementatie door enerzijds de bemensing van de rollen als data eigenaar en - steward voor de verschillende bedrijfsobjecten in de organisatie.

Register function for the governance of data sets in relation to consumers, business owners and qualities.

Data governance gaat de hele organisatie aan. Er is altijd een risico dat er versnippering van activiteiten ontstaat. Data governance heeft een nauwe relatie met veel disciplines zoals enterprise architectuur, financiën, control, security en privacy. Een data governance officers kan de coördinatie en sturing van de inrichting verzorgen. De DGO zal nauw samenwerken met architecten, security en privacy officers en indien aanwezig de CIO office. Activiteiten

• Werkt nauw samen met de data owners of vervult dit als een combirol

• Signaleert issues binnen de verschillende data management projecten en initiatieven en brengt betrokken bij elkaar en informeert hen

• Communiceert met de organisatie over data management projecten, roadmap en onderwerpen.
• Betrokken bij de data management projecten (roadmap) of backlog.

• Initieert en neemt deel aan verschillende gremia rond data bijvoorbeeld in de Data governance overleggen en de data goverance board.

Vaardigheden

• Kennis van de processen, wensen, behoeften, management en binnen één of meerdere domeinen op management niveau
• Kennis van data management kennisgebieden met name op het gebied van data governance en data kwaliteiten.
• Management vaardigheden en in staat tot delegeren van data activiteiten

• In staat tot samenwerken en communicatieve vaardigheden.

Uitwerking van het data governance beleid en de strategie inclusief de roadmap van welke governance activiteiten in welke volgorde worden uitgevoerd in de organisatie.

Beleggen eigenaarschap en beheerorganisatie. Hiermee wordt gerealiseerd dat de definitie van een gegevensentiteit bewaakt wordt door een eigenaar en dat de beheerorganisatie zorgdraagt voor de bewaking van deze consistentie op basis van de door de eigenaar benoemde definitie. De integratie is vervolgens gebaseerd op deze definitie.

De operationele aspecten van data worden namens de data-eigenaar beheerd en geborgd door de databewaarder.

Eenmalig inwinnen, meervoudig gebruik - data is in principe beschikbaar voor hergebruik , tenzij er een goede reden is om de data vertrouwelijk te houden of als doelbinding ontbreekt. We blijven in control en regelen de data verantwoordelijkheden goed in, voor zowel interne als externe data

Aanlevering van data of informatie aan dit data proces.

Managen van het transport en consolidatie van data tussen informatiesystemen en organisaties.

Managen van het transport en consolidatie van data tussen informatiesystemen en organisaties.

Activiteiten voor kwaliteitsmanagement van data assets zodat het geschikt is voor gebruik en voldoet aan de wensen van de data consumenten.

Het kennisgebied data kwaliteit gaat in op welke wijze een organisatie kan zorgdragen voor data met voldoende kwaliteit afhankelijk van de context. Dit heeft daarmee raakvlakken met onder andere data modelleren, - governance en - architectuur.

Activiteiten voor kwaliteitsmanagement van data assets zodat het geschikt is voor gebruik en voldoet aan de wensen van de data consumenten (binnen en buiten de eigen organisatie).

Datakwaliteit conform het raamwerk van DMBoK

Een data kwaliteits issue is een probleem rond een van de datakwaliteiten die een probleem vormen in de bedrijfsvoering en de bedrijfs informatievoorziening. Rond een of meerdere issues rond data kwaliteit wordt een oplossing gezocht. Veelal worden conform de ITIL werkwijze kwaliteits issues gecombineerd tot een problem waartoe een release gerealiseerd wordt die een oplossing introduceert. Dat kan zowel technisch als procesmatig van aard zijn.

Meta data is omvangrijk en relatief complex. Echter meta data ter ondersteuning van de andere bedrijfsfuncties gebaseerd op data management is direct gerelateerd aan de kwaliteiten van deze data. Dat betekent dat er een kwaliteitsinventarisatie opgesteld dient te worden van de gewenste datakwaliteiten gebaseerd op het reeds gedefinieerde Voorbeeld datakwaliteitsmodel.

Data kwaliteit kent een volwassenheid. Deze volwassenheid is meetbaar met een data kwaliteitsscan of assessment en geeft een resultaat. Dit kan periodiek herhaald worden. Dit geeft focus aan de prioriteit in de data kwaliteits issues die bestaan en welke maatregelen in een prioriteitsvolgorde uitgevoerd (gaan) worden.

Kaders en richtlijnen zoals modelleer- en naamgevingsconventies, principes voor de verschillende data kaders en maatregelen welke zorgdragen met data met een kwaliteitsniveau van een voldoende hoog kwaliteitsniveau.

Implementatie van kwaliteitsmaatregelen rond een prioritering van de data kwaliteits issues. Veelal worden issues gecombineerd tot een clustering van een aantal maatregelen om tot een oplossing van deze issues te komen. Hierbij wordt een groep van maatregelen gecombineerd een release van maatregelen die geimplementeerd worden om het kwaliteitsniveau naar het wenselijke niveau te brengen.

Een maatregel is een activiteit zowel technisch van aard, bedrijfsproces of werkinstructie die zorg draagt voor het oplossen van een data kwaliteits issue gerelateerd aan het kwaliteitsraamwerk.

Data transformatie van de structuur in de databron naar een structuur van de data van een doelsysteem. Veelal een gecontroleerd proces waarbij de transformatie stappen beschreven en gelogd worden voor het vastleggen van metadata.

Datamanagement is de ontwikkeling, uitvoering en supervisie van plannen, beleidslijnen, programma's en werkwijzes voor het leveren, controleren, beschermen en verbeteren van de waarde van data en informatiemiddelen gedurende hun gehele levenscyclus.

Data management is de ontwikkeling en uitvoering van architecturen, beleid, praktijken en procedures die de volledige gegevens levenscyclus behoeften van een onderneming naar behoren beheren." Deze brede definitie omvat beroepen die mogelijk geen direct technisch contact hebben met aspecten van gegevensbeheer op een lager niveau , zoals relationeel database beheer.

Data management is gericht op het optimaal beheren en gebruiken van data in de Voorbeeld organisatie. Het gaat daarbij om het verwerken, rubriceren, opslaan, beschikbaar stellen, beveiligen en onderhouden van alle gegevens die voorkomen in de IT systemen die u gebruikt.

Beschrijving van de specifieke data management doelen op basis van de organisatie brede doelen en organisatie strategie. Wordt uitgewerkt als een specialisatie van een doel in de organisatie strategie.

Dit is de meest generieke groep rond data management. Feitelijk is dit iedere betrrokkene binnen de organisatie die op enigerlei wijze betrokken is bij data. Wie is dit niet? In het betrokkenen model is dit daarmee de rootnode van het betrokkenen model

Data of informatie management principes stellen kaders aan verandering in de organisatie, veelal binnen projecten binnen de data roadmap. Uitgewerkt in het selecteren van bestaande standaarden zoals DMBoK, ArchiMate. De kaders worden uitgewerkt op basis van principes gebaseerd op de principes binnen de enterprise architectuur.

Kaders en richtlijnen zoals modelleer- en naamgevingsconventies, principes voor de verschillende data management processen die aangestuurd worden vanuit data governance.

Data management kent een volwassenheid. Deze volwassenheid is meetbaar met een data maturity scan en geeft een resultaat. Dit kan periodiek herhaald worden. Dit geeft focus aan de prioriteit in de data governance roadmap.

Data management kent een volwassenheid. Deze volwassenheid is meetbaar met een data maturity scan en geeft een resultaat. Dit kan periodiek herhaald worden.

Baseline aanwezig

Iteratief onderhoud de data modellen naar aanleiding van de veranderingen in de organisatie en houdt dit in sync met de meta data in de organisatie.

Transformatie van de data zoals opgeslagen in de asset data registratie en transformatie naar een model voor berichten (CGMES, datamarts of bestandsformaten).

Transformation of the data as stored in the asset data registration and transformation to a model for messages (CGMES, data marts or file formats).

In het beschrijvend model worden een aantal data modellen uitgewerkt van abstract (conceptueel model) naar technisch platform specifiek (fysiek model). Dit model is feitelijk het centrale model voor meta data waaraan de andere domeinen gekoppeld zijn.

Data modelleren is een kennisdomein binnen data management dat tot het data fundament behoort. Er worden meerdere data modelleerlagen uitgewerkt en toegelicht. Het heeft een nauwe relatie met data governance, data kwaliteit en architectuur.

Is het ontdekken, analyseren en beschrijven van data requirements in de vorm van gestandaardiseerde modellen die een data structuur beschrijven.

Is het ontdekken, analyseren en beschrijven van data requirements in de vorm van gestandaardiseerde modellen die een data structuur beschrijven.

Opstellen van kaders en richtlijnen rond het ontwikkelen en onderhouden van data modellen. Denk aan zaken zoals:

• Gekozen modelleertalen
• Modelleerconventies
• Naamgevingsconventies
• Bepalen van de domeinstructuur
• Publicatie- en communicatievormen

Opstellen drielaags data model voor referentie data items inclusief het toepassen van data model patronen voor referentie data

Ontwerp en implementatie van data opslag en -persistentie.

Ontwerp en implementatie van data opslag en -persistentie.

Fysieke opslag van de gegevens in een (relationele) database.

Verzenden van data of informatie vanuit data proces.

Data Owners of data eigenaren ontwikkelen strategisch beleid rond data sets en nemen hieromtrent de beslissingen, veelal gebaseerd op een opsplitsing in domeinen. Data eigenaarschap is een specifiek onderdeel van een rol als lijn- of divisiemanager. Activiteiten

• Vertaalt data strategie en doelen naar organisatie brede doelen voor motivatie van de data kaders en richtlijnen.

• Verantwoordelijk voor bepalen van de data maturity assessments en aanpak.

• Neemt beslissingen over issues rond data op het vlak van data kennisgebieden (kwaliteit, datagebruik, security).

• Samenwerken met andere data stakeholders (management, architect, X analisten, steward, X officer ).

• Communiceert met de organisatie over data management onderwerpen.
• Bepaalt de data management projecten of backlog.

• Initieert en neemt deel aan verschillende gremia rond data bijvoorbeeld in de data governance- of architecture board.

Vaardigheden

• Kennis van de processen, wensen, behoeften, management en binnen één of meerdere domeinen op management niveau.
• Kennis van data management kennisgebieden met name op het gebied van data governance en data kwaliteiten.
• Management vaardigheden en in staat tot delegeren van data activiteiten.

• In staat tot samenwerken en communicatieve vaardigheden.

Data ownership/stewardship and control of the data in the data integration layer. Central management around gathering, integration, and control of data is with the organisation. The single source of truth should include the most possible finest granularity of data.

Architectuur principe en daarmee een voorschrijvend element voor het gebruik van data in de organisatie

Data kennisgebied of data management proces uitgewerkt op basis van een ArchiMate Business Function vanwege de Voorbeeld viewpoints. Dit Data proces wordt gevoed door data entiteiten die aangeleverd worden door een leverancier

Processing activities for filtering, cleaning and transformation of datasets

Processing of data before it is stored in the data storage and when the data is retrieved from the storage

ETL achtige tool voor transport van Hadoop naar gestructureerde dataopslag zoals RDBMS en DWH

Transformatie van data naar diverse protocollen, bijvoorbeeld voor de implementatie van webservices, REST maar ook naar een voor rapportages leesbaar formaat

Transformation of data to various protocols, for example for the implementation of webservices, REST but also to a format readable for reports

Functionaliteit om de gegevens te publiceren zoals opgeslagen in de gegevens registratie voor gebruik van verschillende soorten consumenten.

Functionality to publish the data as stored in the data registration for use of various consumer types.

See package with the description of these DaMa qualities

MDM like function that aggregates all the data in a standardized data model

MDM functie van aggregatie van de data in een gestandaardiseerd data model

Actuele registratie functie met opslag en verwerking van de master en referentie data

Actual registration function with storage and processing of the master data

Bepalen van de gegevensbehoefte binnen de verschillende activiteiten van werkprocessen en het vergelijken van deze behoefte met de reeds aanwezige gegevensverzamelingen.

Application functions and activities for securing datasets and storage functionalities

Activiteiten rond de bescherming van informatie en data door autorisatie, authenticatie, toegang, auditing.

Activiteiten, beleid en procedures rond de bescherming van informatie en data door autorisatie, authenticatie, toegang, auditing.

Inclusief classificatie

Not part of a data architecture but the input of the architecture, it is the raw material of a data pipe and therefore an essential part

Data sources can be run on heterogeneous environments, several deployment models (on-premise, cloud, etc.) and can be internal and/or external

Rol verantwoordelijk voor data op tactisch en operationeel niveau. Dit onder verantwoordelijkheid van de data eigenaar

Stewards richten zich op tactisch en operationeel beleid en zijn gedelegeerd vanuit de Owners. Data steward is een specifiek onderdeel van een rol zoals een X beheerder of een key user. Activiteiten

• Stelt conventies, kaders en richtlijnen op voor stakeholders rond de data zowel binnen IT als bij de data gebruikers.

• Is betrokken bij het formuleren van de data doelen gebaseerd op de organisatie strategie en vertaalt die naar kaders.
• Signaleert en inventariseert data kwaliteits issues
• Beheert maatregelen voor data kwaliteiten en begeleidt activiteiten om de kwaliteiten te verbeteren
• Beheert de registraties van data governance zoals alle data eigenaarschap (RASCI), data domeinen en -objecten, kaders etc en kwaliteiten en maatregelen.
• Creëren en beheren van de metadata
• Betrokken bij bepalen van de data maturity assessments en aanpak
• Operationele data governance activiteiten
• Ondersteunen business en informatie analisten vanuit data perspectief
• Definieren van metrieken voor data kwaliteit
• Samenwerken met andere data stakeholders (architect, X analisten, owner, officer )
• Communiceert met de organisatie over data management onderwerpen

Vaardigheden

• Kennis van de processen, wensen, behoeften, informatie en data binnen de organisatie binnen één of meerdere domeinen
• Kennis van data management kennisgebieden met name op het gebied van data governance en data kwaliteiten.
• Bij voorkeur kennis van de data en waar deze in de diverse informatiesystemen zijn terug te vinden.
• In staat tot samenwerken en communicatieve vaardigheden.
• Analytische en gericht op vinden van oplossingen rond data (kwaliteit).

Storage of primary and temporary datasets for usage in higher layers of the architecture

Physical storage of the data in a (relational) database.

Data strategie van de Voorbeeld organisatie is een specifieke strategie gebaseerd op de organisatiestrategie.

Beschrijving van de data roadmap (lijst van activiteiten) gebaseerd op een uitwerking van de data strategie in een aantal data specifieke doelen.

Data target based on a standardized data model. Based on this model and the included data entities one or more interfaces can be implemented for the consumers.

Welke rol heeft toegang tot de data gerelateerd aan de conceptuele data entiteit. Dit kunnen zowel informatiesystemen als personen zijn

Transformation and transfer functionality from data sources to storage, processing and usage.

Usage of the processed data in work processes in the consumer organisation

Validatie van gegevens op basis van de gegevens die in het systeem zijn ingevoerd en eventueel op de bestaande gegevens die zijn opgeslagen in de stamgegevens registratie. Het is essentieel dat alle gegevens die worden ontvangen van de acquisitie/registratie service in deze functies worden verwerkt voordat ze worden opgeslagen in het gegevens register

Validation of data based on the data entered in the system and eventually on the existing data stored in the master data registration. It is essential that all the data received from the acquisition/registration service is processed in these functions before it is stored in the data register

Verwerken van data voordat het opgeslagen wordt en verwerken van data bij opvragen

Van de processing van data binnen de D&A omgeving moet altijd een volledige lineage beschikbaar zijn. Gegevens zijn volledig te herleiden naar oorspronkelijke brondata. De toegepaste business rules en AA/AI modellen moeten transparant en uitlegbaar zijn.

Inzet van voorzieningen voor data virtualisatie, authentieke- en kernregisters en ontsluiten van de basisregistraties.

Visualisation of the data or information for interpretation by analists and users

Zal veelal kennis hebben van, de architectuurdoelen, -kaders, het bedrijfs-, applicatie- en datalandschap in de huidige- en de gewenste situatie. Ze hebben daarnaast veelal diepgaande kennis van data patronen, diagnostische technieken of het opstellen van de verschillende modelleertechnieken.

Gegevensanalyse op basis van de gegevensintegratielaag biedt realtime prestaties en schaalbaarheid naast batchverwerking

Integration from data storage to data storage. For example the relational database integrations like - views, - materialized views - database logic in packages and stored procedures. - ETL: implementations

Specific implementation of an interface based on a database link concept

Gegevenseigendom/beheer en controle over de gegevens in de gegevensintegratielaag. Het centrale beheer rondom het verzamelen, integreren en controleren van data ligt bij TenneT. De enige bron van waarheid moet de grootst mogelijke granulariteit van gegevens bevatten.

Een dataelement is een kern entiteit in het conceptuele en logische datamodel en kent een aantal specialisaties.

Richt eigenaarschap en beheerorganisatie in van bronsystemen èn koppelvlakken, door voor bronsystemen en koppelvlakken eigenaarschap te benoemen wordt de verantwoordelijkheid belegd. Deze verantwoordelijke zal veelal geselecteerd worden op basis van betrokkenheid bij de gegevensset (bijvoorbeeld door procesrelevantie). Introduceren van beslisbomen voor het bepalen van de behoefte aan actualiteit en beschikbaarheid van gegevenssets Inrichten van functionele beheerprocessen en het vastleggen van afspraken rond de actualiteitsniveau’ s van gegevensverzamelingen.

In dit voorbeeld zie je hoe je voor data domeinen of - entiteiten een score kunt opstellen voor de datakwaliteiten. Dit kan zowel voor de huidige als de gewenste situatie gedaan worden.

Van ieder data element wordt meta en master data vastgelegd. We borgen de beschikbaarheid, vertrouwelijkheid en integriteit van de gegevens. We verantwoorden de verwerking van gegevens.

Het vereist een reeks vaardigheden en expertise: Een enkel team kan niet alle data van een organisatie beheren. Datamanagement vereist zowel technische als niet-technische vaardigheden en het vermogen om samen te werken.

Data hebben een levenscyclus en het beheren van data vereist het beheren van de levenscyclus. Omdat data meer data voortbrengen, kan de levenscyclus van data zelf zeer complex zijn. Bij datamanagement moet rekening worden gehouden met de levenscyclus van data.

Data zijn veranderlijk. Datamanagement moet voortdurend evolueren om gelijke tred te houden met de manieren waarop data worden gecreëerd en gebruikt en met de dataverbruikers die ze gebruiken.

Data zijn niet alleen een troef, maar vormen ook een risico voor een organisatie. Data kunnen verloren gaan, gestolen worden of misbruikt worden. Organisaties moeten rekening houden met de ethische implicaties van hun gebruik van data. Data-gerelateerde risico's moeten worden beheerd als onderdeel van de levenscyclus van data.

Datamanagement heeft lokale toepassingen, maar het moet in de hele organisatie worden toegepast om zo effectief mogelijk te zijn. Dit is een van de redenen waarom datamanagement en data governance met elkaar verweven zijn.

Virtual by design: Gegevens worden bij voorkeur bij de authentieke bron opgehaald met de vanuit het proces gewenste actualiteit. Replicatie van gegevens wordt zoveel mogelijk vermeden.

Beschrijven en toepassen van patronen voor sleutel identificatie en het afdwingen van referentiele integriteit. Zoals het uitbreiden van interne sleutels met een unieke applicatiesleutel of het toepassen van GUID’s e.d. Pas deze patronen toe binnen zowel de datawarehouse als de operational datastore omgeving toe.

Een dataset is een dataverzameling met een aantal kenmerken zoals gestructureerdheid, datakwaliteiten bronnen en beschrijvingen. Deze extra kenmerken worden beschreven binnen de metadata

Datasoevereiniteit verwijst naar het vermogen van belanghebbenden die betrokken zijn bij de levering van publieke diensten om volledige controle te hebben over de gedeelde gegevens.

Bij invoerelementen kunnen near realtime validaties worden toegevoegd. Denk bijvoorbeeld aan, getal en datum tijd validaties of email patroon controls bij invoer

Gegevens worden beschermd tegen ongeoorloofd gebruik en openbaarmaking. Naast de traditionele aspecten van nationale veiligheidsclassificatie omvat dit, maar is niet beperkt tot, de bescherming van pre-decisionele, gevoelige, bronselectiegevoelige en bedrijfseigen informatie.

*Aanleiding/Dilemma Uitgangspunt in de zorg is dat de klant centraal staat. Deze ervaart nu echter nog vaak drempels doordat processen vanuit de kant van de zorgverlener worden bedacht en vormgegeven. Dit kan leiden tot belemmeringen voor de patiënt bij de toegang tot de zorg, en bij het begrijpen en beïnvloeden van het zorgproces. *Rationale Het ziekenhuis ontleent zijn bestaansrecht aan de behoefte van de klant. De diensten moeten daarom gericht zijn op tevredenheid en optimaal resultaat voor de klant. *Implicaties Het zorgproces wordt beschreven vanuit het perspectief van de afnemer, dus in termen van diensten voor de patiënt (klant). Dit betekent: - Het hele proces is voor de patiënt inzichtelijk; - Dienstverlening is gastvrij, servicegericht en stressverminderend. Achterliggende processen zijn voor de patiënt niet van belang. Deze moet daar zo min mogelijk mee geconfronteerd worden of daar hinder van ondervinden. Dit betekent: - Het belang van de patiënt gaat boven dat van de zorgverleners, bv. op het gebied van de logistiek van het proces; - Patiënten worden snel geholpen, niet onnodig doorverwezen en moeten informatie maar één keer hoeven te vertellen. Het klantdossier moet dus volledig zijn, en bij iedere actor bekend zijn (voor zover dit binnen de privacyregels valt). De patiënt moet regie kunnen voeren over diens zorgproces. Dit betekent: - De patiënt beslist in samenspraak met de zorgverlener mee over zijn eigen zorg, als de patiënt dit wil en kan. Indien de patiënt dit niet kan, is een belangrijke rol weggelegd voor naasten, familie en mantelzorgers; - De patiënt moet zonder drempels over alle relevante informatie kunnen beschikken, waaronder de eigen medische gegevens (bv. via een persoonlijke gezondheidsomgeving) en bepaalt met wie de eigen gegevens gedeeld mogen worden. De patiënt moet kunnen vertrouwen op de zorgverlener. Dit betekent: - Zorgverleners moeten de patiënt proactief informeren; - De privacy van de patiënt moet gegarandeerd zijn; zorgverleners moeten daar ook verantwoording over kunnen afleggen; - De patiënt moet een duidelijk, open en vriendelijk loket / aanspreekpunt hebben voor vragen en klachten.

Data en datamanagement zijn sterk verweven met informatietechnologie en informatietechnologiebeheer. Datamanagement vereist een aanpak die ervoor zorgt dat de technologie de strategische databehoeften van een organisatie dient, in plaats van deze te sturen.

De functionele data-analyselaag en de data-integratielaag zijn gekoppeld door een standaard informatiemodel dat bindend is en onder beheer staat van de centrale ontwerpautoriteit

*Aanleiding/Dilemma Om regie te kunnen voeren over hun zorgproces hebben patiënten / klanten inzicht nodig in de geleverde kwaliteit van zorg. Alleen dan kunnen zij hun keuzes baseren op de juiste informatie. Maar de registratielasten in de zorg zijn hoog en aanlevering van (extra) kwaliteitsinformatie verhoogt deze last nog. Te registreren gegevens moeten meerwaarde hebben voor de (zorg voor) de patiënt of bijdragen aan het bepalen van de geleverde (kwaliteit van) zorg. *Rationale Door de gewenste transparantie te realiseren met eenduidige, geanonimiseerde gegevens uit de primaire bronregistratie, (tevredenheids)metingen, en daaruit af te leiden informatie, kan de registratielast beperkt worden. Dit geldt ook voor transparantie richting overheid, verzekeraars, of andere bij de zorg betrokken instanties. *Implicaties - (Her)ontwerp van processen op basis van waarde voor de patiënt (uitkomsten, outcome) - Kwaliteitsregistraties en andere aanleveringen brengen zo min mogelijk extra werk met zich mee. Dit betekent: - De kwaliteitsregistraties zijn gebaseerd op informatie uit het primaire proces; - Verschillende kwaliteitsregistraties vragen vergelijkbare informatie op dezelfde manier uit; - Gegevens vastleggen conform de zorginformatiebouwstenen. - Voor volledige transparantie is ook de ervaring van de patiënt nodig. Dit betekent: - Structurele tevredenheid-- en outcome-metingen van de patiënt als onderdeel van het proces; - Opstellen en aanpassen van (PROMS en PREMS) vragenlijsten in overleg met de patiënt, zodat aandacht wordt besteed aan wat zij belangrijk vinden. - De technische inrichting van systemen faciliteert dat de administratielast tot een minimum beperkt wordt. Dit betekent: - Gegevens worden eenduidig vastgelegd om meervoudig gebruik mogelijk te maken (zie ook onder basisprincipe 3); - Voor optimale gebruiksvriendelijkheid worden interfaces ontworpen in nauwe samenwerking met eindgebruikers, bv. met behulp van principes uit Interaction Design en User experience design. - Zorgverleners leggen eenduidig en eenmalig vast. Dit betekent: - Niet iets vastleggen wat al vastgelegd is; - Structureel aandacht voor uitleg aan zorgverleners over nut en noodzaak hiervan; - Structurele ondersteuning van zorgverleners bij het gebruik van systemen; - Gebruik maken van semantische standaarden en de zorginformatiebouwstenen

*Aanleiding/Dilemma Tijdens ontwikkeling en innovatie krijgen functionele eisen vaak de meeste aandacht. Niet-functionele eisen zoals kwaliteitscriteria worden ondergewaardeerd. *Rationale Niet-functionele eisen bepalen de kwaliteit van het systeem. Ze zijn essentieel voor de gebruikersacceptatie, omdat hiermee onder andere de gebruikersvriendelijkheid, performance, herbruikbaarheid, uitbreidbaarheid, schaalbaarheid, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid, toekomstvastheid, effectiviteit en efficiënte bepaald wordt. Het doel van niet-functionele eisen is: - specificeren van de gewenste kwaliteitseigenschappen; - definiëren van beperkingen en ontwerpcriteria van het systeem (bv. veilig en overdraagbaar); - vroegtijdig dimensioneren van het systeem en vergemakkelijken van de inschatting van de kosten; - beoordelen van de levensvatbaarheid van het voorgestelde systeem. *Implicaties

Data een activum noemen impliceert dat zij waarde hebben. Hoewel er technieken bestaan om de kwalitatieve en kwantitatieve waarde van data te meten, bestaan er nog geen standaarden om dat te doen. Organisaties die betere beslissingen willen nemen over hun data moeten consistente manieren ontwikkelen om die waarde te kwantificeren. Zij moeten ook zowel de kosten van data van lage kwaliteit als de voordelen van data van hoge kwaliteit meten.

Definiëren van de doelen strategie voor de Voorbeeld organisatie. Activiteiten

• definiëren van de gewenste vaardigheden met name voor de data owners en -stewards.
• Definiëren van de relevante kennis gebieden voor de Voorbeeld organisatie.
• Opstellen van profielen voor data governance betrokkenen.
• Inrichten van de registratie voor de diverse deliverables zoals principes, kaders.
• Bepalen van de meta data.
• Iteratief bepalen data management maturity op basis van een scan.

Voor de data kwaliteiten voor data domeinen of - entiteiten kan een huidig en gewenst kwaliteitsniveau bepaald worden. Bijvoorbeeld door het geven van een rapportcijfer van de huidige en gewenste situatie

Definitie van een kennisgebied of bedrijfsfunctie op basis van een Meaning

Meta data dient begrip te introduceren over de verschillende data management kennisgebieden. Dit wordt gedaan door vanuit meta data eisen, definities, en conventies te verstrekken aan deze kennisgebieden. Dus voor bijvoorbeeld data modellering, - governance en -architectuur wordt het meta data model bepaald en dit wordt vervolgens uitgewerkt ter ondersteuning van deze data management kennisgebieden. Met name begrippen in het conceptuele data model zijn in deze daarom randvoorwaardelijk en feitelijk het organisatie specifieke raamwerk (begrippenboom/conceptueel model) op basis waarvan het metamodel de andere kennisgebieden uitwerkt.

Effort needed to reestablish the essential functionality after a breakdown.

Data en informatie mag binnen wettelijke en beleidsmatige kaders worden gedeeld - Rationale Delen tenzij, zowel intern als extern. Organisatie staat midden in de samenleving. De externe stakeholders verwachten transparantie en openheid en interne transparantie draagt bij aan een verbetering van de dienstverlening. - Implicatie De classificatie van de vertrouwelijkheid bepaalt met wie en hoe, informatie met anderen mag worden gedeeld. Degene die de informatie bewerkt is verantwoordelijk voor het naleven van het beleid over omgang met de informatie.

Extra maatregelen vanuit een bepaalde technische scope zoals databases software user interfaces etc

Een diagram is een visuele representatie van een deel of subset van de elementen en relaties in het metamodel

Een dienst is een transactie waarbij geen fysiek product wordt geleverd, maar deze worden wel verkocht of ingekocht, denk hierbij aan bijvoorbeeld arbeidsloon verzendkosten, installatiekosten, onderhoud.

Publieke diensten worden omgezet in digitale publieke diensten

De digitale transformatie van de Europese Commissie moet gebaseerd zijn op de identificatie van organisatiebrede behoeften en de ontwikkeling van interne partnerschappen.

Digitale soevereiniteit betekent digitale infrastructuren, producten en diensten die de Europese veiligheid, strategische activa en belangen beschermen en tegelijkertijd de Europese waarden en vereisten respecteren.

Distinguish and decouple classic BI, near real-time BI (Business Intelligence), and real-time OI (Operations Intelligence) and prioritize OI real-time requirements.

Het vereist een reeks vaardigheden en expertise: Een enkel team kan niet alle data van een organisatie beheren. Datamanagement vereist zowel technische als niet-technische vaardigheden en het vermogen om samen te werken.

moet gegevens verwerken voor de legitieme doeleinden die expliciet aan de betrokkene zijn opgegeven toen u deze verzamelde.

Doelen die gerealiseerd door de introductie van dit specfifieke data management kennisdomein of bedrijfsfunctie

Domein is verantwoordelijk voor een domein binnen de organisatie zoals bijvoorbeeld sales- of klant domein etc.

We werken volgens een DTAP (ontwikkel, test, acceptatie, productie).

Zorg voor duidelijke werkinstructies vanuit het perspectief van data kwaliteit. Veelal wordt in werkinstructies een introductie gedaan van workarounds die een negatief effect kunnen hebben op de kwaliteit van de data

Signaleren van duplicaten in sleutels en in combinaties van attributen in dataobjecten.

Een centrale ontwerpautoriteit beheert de gegevensbronnen en de gegevensintegratielagen. Ontwerp- en technologiebeslissingen op deze lagen liggen uitsluitend bij deze ontwerpautoriteit

*Aanleiding/Dilemma Uitwisseling van gegevens wordt belemmerd doordat er geen gemeenschappelijke definitie is over de basisset van zorggegevens. *Rationale Een verzameling van patiëntgegevens die minimaal nodig is om patiënten continuïteit van zorg te kunnen bieden *Implicaties Implementatie van de basisgegevensset zorg (https://www.registratieaandebron.nl/pdf/Basisgegevensset_Zorg_v1_0.pdf )

We richten een eenduidig datamanagement  in  op basis van marktstandaarden, een data catalogus en standaard API’s. We bieden inzicht in data lineage, borgen meta data management  en data life cycle management op DAP’R.

*Aanleiding/Dilemma De meeste ziekenhuizen ervaren de registratielast als hoog. Dit wordt onder andere veroorzaakt door een inefficiënte gegevenshuishouding: veel gegevens worden onnodig meervoudig uitgevraagd en opgeslagen. Ook worden gegevens vaak niet eenduidig opgeslagen. Dit beperkt de mogelijkheden voor hergebruik (wat weer opnieuw registreren noodzakelijk maakt) en kan leiden tot interpretatiefouten. *Rationale Gegevens en informatie behoren tot de meest waardevolle middelen in een organisatie. Eenduidige en eenmalige registratie van gegevens reduceert overtypen en daarmee gepaard gaande fouten, voorkomt verwarring over waar de juiste gegevens staan, zorgt dat iedereen over dezelfde gegevens kan beschikken en dat iedereen hetzelfde begrip heeft over de gegevens. Hierdoor stijgt de kwaliteit van de zorg, vooral van de overdracht. Patiënten hoeven niet meer telkens hetzelfde verhaal te vertellen en houden meer regie over hun zorg doordat zorginformatie beter beschikbaar en bruikbaar is. Ook wetenschappelijk onderzoek en aanlevering aan kwaliteitsregisters is eenvoudiger. *Implicaties - Gegevenshuishouding is FAIR ingericht. Dit betekent: - Findable: Gegevens zijn blijvend eenvoudig (terug) te vinden, identificeerbaar en herleidbaar tot de bron. Data worden snel en flexibel ontsloten waar mogelijk, behoedzaam en gecontroleerd waar nodig; - Accessible: Gegevens worden gedeeld en zijn toegankelijk voor daartoe gemachtigde personen. Autorisaties worden verleend conform wetgeving en beleid. Opslag en ontsluiten van data gebeurt centraal waar mogelijk, lokaal waar nodig; - Interoperable: Eenheid van taal: gegevens hebben een gemeenschappelijke vocabulaire en kennen eenduidige definities. We kiezen voor uniformiteit en (internationale) standaarden waar mogelijk, lokale nuances waar nodig; - Reusable: Gegevens worden eenmalig geregistreerd aan de bron voor meervoudig gebruik. Data uit een domein kan hergebruikt worden in een of meer andere domeinen. - Eén integraal beeld voor en van de patiënt (patiënttoegang en -regie , integer, eenduidig, herbruikbaar longitudinaal dossier); - Het doel waarvoor gegevens worden verzameld en (her)gebruikt is verenigbaar met het doel waarvoor deze is verzameld (doelbinding). Klanten hebben hierbij inzage in de gegevens die men over hen bijhoudt, wie hier toegang toe heeft, en wie deze heeft bewerkt of geraadpleegd (zie ook WBP). - Gegevens worden opgevraagd bij de bron en er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van basisregistraties en zorgregisters. - Bij twijfel over de juistheid van gegevens in een systeem, moet elke gebruiker (patiënt of zorgverlener) dit bij de bronhouder van dat systeem kunnen melden, waarna deze de gegevens zo nodig aanpast. - Gegevens worden gecreëerd conform de specificaties van de zorginformatiebouwstenen, gebruikt en bewaard. Rondom dit basisprincipe is voor de ziekenhuizen een programma "Registratie aan de bron" geïnitieerd: https://www.registratieaandebron.nl

Burgers en bedrijven verstrekken gegevens aan overheidsdiensten slechts één keer

Voor (stam)data en informatie is er maar 'één versie van de waarheid' - Rationale Er is maar 'één versie van de waarheid'. Data en informatie is wat ze pretendeert te zijn. Dit voorkomt verwarring en wantrouwen, onnodige verschillenanalyses, en inefficiency. - Implicatie Eenmalige registratie van stamdata, die vervolgens op meerdere plekken kunnen worden gebruikt en een centraal datawarehouse waaruit informatieproducten putten. Versiebeheer wordt toegepast, waar van toepassing in samenwerking met ketenpartners.

Voor (stam)data en informatie is er maar 'één versie van de waarheid’. Voor elk stam en referentie gegeven moet de leidende bron vastgesteld worden. Zoveel mogelijk stam en referentiegegevens moeten centraal vastgelegd worden in TABS en van daaruit gedistribueerd worden naar afnemende systemen​

eDienst zoals WMO, Vektas via Vecozo

Datamanagement is een complex geheel van processen die, om doeltreffend te zijn, coördinatie, samenwerking en betrokkenheid vereisen. Om dit te bereiken zijn niet alleen managementvaardigheden vereist, maar ook de visie en het doel die het resultaat zijn van toegewijd leiderschap.

This characteristic is concerned with the system resources used when providing the required functionality. The amount of disk space, memory, network etc. provides a good indication of this characteristic. As with a number of these characteristics, there are overlaps. For example the usability of a system is influenced by the system's Performance, in that if a system takes 3 hours to respond the system would not be easy to use although the essential issue is a performance or efficiency characteristic.

Alle data en informatie heeft een eigenaar. - Rationale Gestructureerd en expliciet beleggen van eigenaarschap is nodig om beslissingen over het gebruik en beheer van de data en informatie, te kunnen (laten) nemen en prioriteiten te stellen. - Implicatie Organisatie-brede kaders (beleid, richtlijnen en standaarden) zijn nodig om adequaat om te kunnen gaan met data en informatie. Een indeling van het Organisatie data- en informatielandschap met herkenbare grenzen is nodig om het eigenaarschap en de verantwoordelijkheden voor data en informatie eenduidig in te richten. Duidelijk zijn over de rollen (eigenaar, gebruiker, bewerker) en bijbehorende taken en bevoegdheden. Eigenaarschap nemen en accepteren van een ander.

De natuurlijke persoon die daadwerkelijk gebruik maakt van het zorghulpmiddel.

Een eis is een beperking die aan een data entiteit gesteld wordt. Het is daarmee dwingend aan een eis moet voldaan worden

An employee is a person that has a function for supporting the trainees in our training company

We realiseren een data landschap en architectuur o.b.v. common ground en zetten in op centrale ontsluiting en opslag van registraties, bronnen informatieproducten via het gemeentebreed data platform voor meervoudig gebruik.

Enterprise architect voor het opstellen van organisatie brede architectuur zowel beschrijvend als het opstellen van kaders en richtlijnen gebaseerd op de organisatie strategie.

Enterprise bestaat uit zowel een beschrijvende architectuur rond de inrichting van de enterprise op basis van bedrijfs- applicatie- en infra architectuur. Daarnaast omvat de enterprise architectuur ook de kaderstellende architectuur (principes).

Is een specialisatie van een concept en beschrijft daarmee een aantal aspecten van een entiteit

• De reden en motivatie van de entiteit
• Kenmerken van de entiteit
• Sjabloon van de entiteit

Entiteiten zijn een specialisatie van een concept maar zijn zelf ook abstract waarvoor voor metadata kennisgebieden specialisaties zijn geintroduceerd. Er is een voorbeeld uitgewerkt voor meta data management entiteiten als specialisaties van dit element.

Dit is de entiteit waarvan de status bijgehouden gaat worden. Denk hierbij aan besluiten, offertes, orders etc waarvan de status wordt vastgelegd. Bijvoorbeeld gerelateerd aan een besluitvormend proces of een processtap

Dit is de entiteit waarvan de levensloopfase bijgehouden gaat worden. Denk hierbij aan levensloop, processtappen en events waarvan de status wordt vastgelegd.

Definieer relaties tussen entiteiten nauwkeurig. Afhankelijk van de bedrijfsregels en -vereisten kunnen deze relaties één-op-één, één-op-veel of veel-op-veel zijn.

Een enumeratie geeft een lijst van waarden en bepaalt daarmee een domein voor een attribuut. Een enumeratie kan bij meerdere eigenschappen gebruikt worden

Zelfs kleine organisaties kunnen complexe technische en bedrijfsproceslandschappen hebben. Data worden op veel plaatsen gecreëerd en worden voor gebruik van de ene plaats naar de andere verplaatst. Om het werk te coördineren en de eindresultaten op elkaar af te stemmen is planning nodig vanuit een architectuur- en procesperspectief.

*Aanleiding/Dilemma Gegevens wordt nu nog vaak uitgewisseld zonder overeenstemming over de betekenis van de gegevens. Gegevens wordt daardoor verkeerd geïnterpreteerd. *Rationale Eenduidige afspraken over de gegevens die worden uitgewisseld zijn nodig voor een juist begrip en interpretatie van de gegevens. Zonder deze afspraken kan informatie-uitwisseling een risico zijn voor de patiëntveiligheid. *Implicaties - In ICT-termen betekent dit dat een dataset wordt gespecificeerd waarin is vastgelegd welke gegevenstypen nodig zijn en hoe deze worden vastgelegd. - Bijvoorbeeld implementatie van informatiestandaarden https://www.nictiz.nl/standaardisatie/informatiestandaarden

Voor het beheer van elk middel zijn data over dat middel nodig (aantal werknemers, boekhoudkundige codes, enz.). De data die worden gebruikt om data te beheren en te gebruiken, worden metadata genoemd. Omdat data niet kunnen worden vastgehouden of aangeraakt, zijn er definities en kennis in de vorm van metadata nodig om te begrijpen wat het is en hoe het moet worden gebruikt. Metadata zijn afkomstig van een reeks processen in verband met het creëren, verwerken en gebruiken van data, waaronder architectuur, modellering, stewardship, governance, datakwaliteitsbeheer, systeemontwikkeling, IT- en bedrijfsactiviteiten en analyse.

ERP (or EAM) functionality for the registration of data within a number of highly standardized processes using asset data.

We nemen altijd de ethische afwegingen van data en analyse in ogenschouw. Dit betekent dat we verantwoordelijk omgaan met data, bias elimineren en niet discrimineren op basis van geslacht, ras, religie of enige andere factor.

Complex transformation between different database structures

Evalueer de implementatie van de governance binnen data management binnen dit domein. Itereer desgewenst binnen dit domein voor een volgende volwassenheidsniveau of selecteer een nieuw domein.

Clarity of the software product’s status (progression bars, etc.).

Unmanaged and user driven export of asset data to various office documents including CSV and XML.

Onbeheerde en gebruikersgestuurde export van asset data naar diverse kantoor documenten waaronder CSV en XML.

External consumers of the (standardized) data and master data produced by the TDP solutions. For external consumers extra requirements are necessary for example with aspects like security, privacy and governance.

Extract functionality for receiving data from the source systems. This has a XML format and the source is either a webservice or a XML file. The data is extracted and prepared to be transformed

De vervaardiger van een product

Prestatiece * Gebruiker *Contractafspraak * Facturatieregel * Betaler

Een factuur is een lijst waarop een overzicht staat van de geleverde goederen of diensten en wat hier voor betaald dient te worden, alsmede het totaalbedrag dat de ontvanger van de factuur verschuldigd is. Een factuur dient aan bepaalde voorschriften te voldoen om als zodanig betiteld te mogen worden.

De factuurregel(s) laten de klant zien welk artikel (eventueel met artikelnummer) of dienst is/zijn geleverd, inclusief aantallen en de daarvoor geldende prijzen. De factuurregel(s) zijn dus een specificatie van het geleverde.

Data(objecten) zijn eenvoudig en eenduidig vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar (FAIR-principes).

The ability of software to withstand (and recover) from component, or environmental, failure.

Data saved in a file for example semi structured like: XML, XLS, JSon, edifact etc Unstructured like Word, Text etc.

File transfer for example via FTP or the usage of a file share, mostly applied for batch data processing

Transformation of a datafile (mostly semi structured) for example an XML file with an internal datamodel that has to be transformed to the standardized model.

Flexibele, aanpasbare analysefuncties (zelfgedefinieerde en aanpasbare algoritmen) voor op regels gebaseerde analyses en machine learning

Flexibiliteit in termen van het integreren van verschillende parallelle gegevensbronnen en het aanbieden van geïntegreerde realtime gegevens op een schaalbare manier

Flexibility in terms of integrating different parallel data sources and providing integrated real time data in a scalable way

Flexible customizable analytics functions (self-defined and customizable algorithms) covering rules-based analytics and machine learning

Rond data en gebruik van data ontstaan eenvoudig misverstanden en onduidelijkheden. Daarom dient de datamodellering geformaliseerd te worden. Bijvoorbeeld door te kiezen voor reeds aanwezige geformaliseerde datamodelleertalen. Naast de modelleerconventies zijn ook naamgevingsconventies binnen datamodellering een belangrijke toevoeging aan de gezamenlijke taal. Daarnaast om geen onduidelijkheid te krijgen over semantiek, syntaxis en toepassen van de data in de organisatie

Interface to standardized data via (web) forms and pages

Forms and reports interfaces in which users can retrieve asset data in an interactive manner

Formulieren en rapportage interfaces waarin gebruikers asset data op een interactieve manier kunnen opvragen

See https://en.wikipedia.org/wiki/Stepwise_regression

Functional modules and data integration layer can be hosted on different physical environments, e.g. the data integration layer is on-premise while the functionalities are plugged in analytics cloud solutions that work on top of the data

Functionaliteit (business logica) wordt eenduidig bij éen applicatie belegd en uitgevoerd, de output vervolgens beschikbaar gesteld aan andere applicaties

Functionaliteiten kunnen worden ontwikkeld en in de vorm van een speciale gegevensintegratielaag worden geplaatst als functionele modules, of kunnen worden betrokken bij externe partijen (beslissing om te nemen of te kopen)

Functionalities can be developed and plugged in on top of dedicated data integration layer as functional modules or can be sourced from 3rd parties (make or buy decision)

Existence of a set of functions and their specified properties. The functions are those that satisfy stated or implied needs.

Medewerker die een omschreven functie uitoefent waarvan de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn afgesproken en (doorgaans) schriftelijk gedocumenteerd.

Een groep stakeholders die diepgaande kennis heeft van (standaard) informatiesystemen en het onderliggende datamodel inclusief de door de leverancier gebruikte objecten en hun definities. Zij zullen in staat zijn om ook meer complexe modellen van de meta data te interpreteren.

Functionele modules en data-integratielaag kunnen worden gehost op verschillende fysieke omgevingen, de data-integratielaag bevindt zich bijvoorbeeld op locatie, terwijl de functionaliteiten zijn ingeplugd in analytische cloudoplossingen die bovenop de data werken lettertype>

Fysiek datamodel met specifieke kenmerken en requirements voor het technische platform waarop het model van toepassing is zoals RDBMS, DWH maar ook voor JSon Schema of XSD

Fysiek datamodel zowel van de berichtdefinities binnen data integratie. Daarnaast de datamodellen van de diverse administratieve toepassingen én het data model van het datawarehouse.

Stel generieke eisen aan gangbare validaties zoals datum en numerieke waarden, postcodes etc en beschrijf hoe en waar deze geïmplementeerd en getest moeten worden. Dit kan zowel op gegevensopslag als op gegevensintegratieval geïmplementeerd worden.

Machinegebaseerde validatie van de gegevens die in het systeem zijn ingevoerd, maar ook op basis van tijdige intervallen binnen de opgeslagen gegevens. Dit wordt geïmplementeerd in een soort regelmachine.

Automatiseer pijplijnen om het proces van gegevensopname, gegevensintegratie, gegevenstransformatie en gegevensanalyse te stroomlijnen. Beheer en verwerk grote hoeveelheden gegevens efficiënt, verkrijg zinvolle inzichten, neem weloverwogen beslissingen en

Datatypes in de verschillende database platformen maken het mogelijk om op basis van datatypen beperkingen in te bouwen in verschillende datatypen. Zo kun je verschillende numerieke dataypen kiezen zoals integer, decimalen (met het aantal cijfers voor of achter de komma, float, etc. Hiermee zijn extra validaties mogelijk op basis van deze datatypen

Gebruik van minimale en maximale cardinaliteiten voor zowel elementen als de attributen. Hiermee kan verplicht worden afgedwongen. Maar ook de mogelijkheid om meerdere elementen vast te leggen voor het realiseren van compleetheid

Gebruik van extra structuren in schema's om extra beperkingen in attributen te implementeren op basis van domeinen (waardelijsten) of codelijsten

Unieke indexen aanleggen kan worden gedaan op basis van de sleutel (de primary keys bijvoorbeeld). Echter als je dat zou willen dan kan dat ook op een combinatie van kolommen voor extra duplicatie validatie checks

Maak gebruik van interactiepatronen om gebruikers door complexe stappen in het invoeren en muteren van gegevensstructuren te leiden

Groep van gebruikers van data en IT voorzieningen waarin data verwerkt wordt.

Publicatie van activagegevens naar verschillende typen gebruikersinterfaces

User interfaces voor gebruikers interactie met de data opgeslagen in het register

Bij het ontwerp van digitale overheidsdiensten staan de gebruikers ervan centraal.

Verwijst naar het integreren en exploiteren van technologieën voor kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning (ML) binnen het ontwerp en beheer van een data-architectuur of -systeem. Toepassingen omvatten voorspellende analyse, detectie van afwijk

De data-eigenaar is doorgaans een zakelijke stakeholder of afdeling binnen een organisatie met de uiteindelijke verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheid voor een specifieke dataset.

Gegevens worden gebruikt en geconsumeerd door verschillende organisatorische functies en rollen die toegang nodig hebben tot specifieke gegevens om hun rollen te vervullen.

Gegevens die voor gebruikers zijn geclassificeerd, zullen beschikbaar en toegankelijk zijn voor de rollen die de gegevens nodig hebben om hun zakelijke of technische functies uit te voeren.

Gegevens zijn een belangrijk en waardevol bedrijfsmiddel en moeten gedurende de hele levenscyclus ervan worden beheerd, van creatie, verrijking, opslag en visualisatie tot vernietiging.

*Aanleiding/Dilemma Van oudsher zijn gegevens aan één specifieke applicatie gebonden. Binnen de applicatie lag het begrip van deze gegevens besloten. Met steeds meer samenwerking en informatie-uitwisseling is dit niet langer meer geldig. *Rationale Gegevens zijn een waardevol bezit. Ze moeten daarom zodanig beheerd worden, dat de afnemers in een organisatie (of keten) op een veilige manier, op het juiste moment over de juiste gegevens van de juiste kwaliteit beschikken. Gegevens staan aan de basis van informatie, kennis en besluiten, en zijn daarmee van cruciaal belang voor het correct en efficiënt functioneren van de zorg. *Implicaties - Bewaken van de kwaliteit van gegevens; - Hanteren van uniforme definities voor gegevens; - Inrichten van data governance.

Gegevens worden consistent gedefinieerd in de hele organisatie en de definities zijn begrijpelijk en toegankelijk voor alle gebruikers.

Gegevens worden gedurende de hele levenscyclus verzameld, georganiseerd, gevalideerd, bewaard en beheerd om de kwaliteit, bruikbaarheid en waarde op de lange termijn te garanderen, van verwerving of creatie tot archivering of verwijdering.

Gegevens zijn toegankelijk voor gebruikers om hun functies uit te voeren.

Gegevens die als vertrouwelijk, gevoelig of persoonlijk zijn geclassificeerd, worden tijdens verzending, in rust en tijdens gebruik beveiligd en beschermd tegen ongeoorloofde toegang of verspreiding.

Elk data-element heeft een trustee die verantwoordelijk is voor de datakwaliteit.

We zorgen ten alle tijden  voor de bescherming van privacy van persoonlijke gegevens in welke vorm dan ook, verwerkt op welke manier dan ook, en hebben extra aandacht voor bijzondere persoonsgegevens.

Gegevensbronnen kunnen worden uitgevoerd in heterogene omgevingen, verschillende implementatiemodellen (on-premise, cloud, etc.) en kunnen intern en/of extern zijn

Pas normalisatiemethoden toe om gegevensredundantie te verminderen en de gegevensintegriteit te verbeteren. Normalisatie verhoogt de efficiëntie en consistentie.

Dataportabiliteit is gewaarborgd.

De verplaatsing van gegevens tussen omgevingen en delen van een pijplijn moet worden geoptimaliseerd om de kosten en verwerkingstijd te verlagen en de datavaluta te vergroten.

Gebruikers hebben een geïntegreerde ervaring met digitale overheidsdiensten

*Aanleiding/Dilemma Applicaties in de keten zijn vaak alleen ingericht op informatie-uitwisseling en minder op samenwerking in de ketenzorg *Rationale Samenwerking in de keten gaat verder dan alleen het overdragen en uitwisselen van informatie. Voor continuïteit van de ketenzorg is een overzichtelijk integraal overzicht nodig vanuit ordening van gegevens rondom ziektebeelden. Daarnaast is het binnen de keten nuttig als er functionaliteit beschikbaar is om de samenwerking tussen de zorgverleners van de patiënt te ondersteunen (denk aan logboek, chatfunctionaliteit, consentregistratie, audittrail, integratie zelfmonitoring en aansluiting op PGO). *Implicaties - Voor de zorgverleners in de keten is een integraal overzicht beschikbaar waarbij de gegevens zijn geordend rondom het ziektebeeld en de patiënt (en niet rondom de zorgverlener)

Gelaagde architectuur die gegevensbronnen, gegevensintegratie, gegevensanalyse en presentatielagen scheidt

Gegevens worden in de hele onderneming consistent gedefinieerd en de definities zijn begrijpelijk en beschikbaar voor alle gebruikers.

Een gemeente is een woonkern of groep van woonkernen (dorpen, steden) met het bijbehorende gebied die samen worden bestuurd door een politiek apparaat.

This is a logical service for the publication of a certain standardized dataset. In the current implementation of TDP plateau 1 list of differences. This logical dataservice is implemented in one or more technical interfaces like user interfaces or XML webservices

Description of generic requirements for all the transformation functionalities

Geo functionality and register in combination with the extraction of asset data in combination with geo data and maps

ETL implementations specific for the transfer of geo data (for example FME)

Een bijzonder ETL proces om geo data te transformeren van de bron naar de masterdata.

ETL transformatie voor GEO data om data uit een register te verplaatsen naar consumerende informatiesystemen

Geo viewer intereface for the retireval of asset data in combination with geographical selection and representation functionality

Geoviewer interface voor het ophalen van asset data in combinatie met geografische selectie en repres en tatie functieality

Message based transfer of geo data for example based on WMS/WFS/WMTS or GML over webservices

Op berichten gebaseerde overdracht van geodata bijvoorbeeld op basis van WMS/WFS/WMTS of GML via webservices

Geprioriteerde mogelijkheden worden in een leeromgeving geïncubeerd om in een later stadium effectief te worden omgezet in een ontwikkelings-, test- en productieomgeving

Is een extra klasse met dezelfde kenmerken als de Concrete Logische Data entiteit en is toegevoegd om de associaties goed leesbaar te houden.

Inzetten van gestandaardiseerde koppelvlakken vergroot de kans op hergebruik door een grote groep afnemers. Hierdoor verminder de behoefte om replica’s in te zetten. Beheerprocessen kunnen bijdragen aan het introduceren van deze gestandaardiseerde koppelvlakken.

Een getypeerde graaf is een specialisatie van een graaf. Het houdt in dat de relaties en elementen in weergave zijn verrijkt. Deze verrijkte weergave houdt in dat iedere verrijking extra concepten toont. bijvoorbeeld een UML klasse diagram waar een driehoekje op de lijn een specialisatie is en de getallen aan de uiteinden de cardinaliteiten of meervoudigheid representeren.

Gevirtualiseerde infrastructuur om eenvoudige migratie in lokale en ook cloudomgevingen mogelijk te maken

We leggen afspraken gemaakt over het leveren van de data met de aanbieder vast middels een GLO. Voor openbare data is geen GLO nodig.

We zorgen voor een gemeente brede data governance waarin rollen, verantwoordelijkheden, beleid en standaarden zijn gespecificeerd, zodat we verantwoording over de beslissingen eenduidig kunnen afleggen. Elk gegeven heeft een eigenaar.

Data governance processes, mainly focused on the realization of a data target with acceptable data qualities